فضا برای سیاست بودجهای
اما با گذشت ۸ سال از آغاز رکود، صندوق بینالمللی پول به این نتیجه رسیده است که روند بهبود اقتصادی و رشد اقتصادی حاصل از آن، بسیار ناچیز (too low) بسیار طولانی (too long) و کم منفعت (benefiting a few) بوده است. وقتی نرخهای بهره به کف رسیده است، سیاستهای تسهیل مقداری آن چنان که انتظار میرفت، جواب نداده است، اکنون صندوق به راه حلهای دیگر مینگرد.لاگارد در کنفرانس مطبوعاتی خود بر این نکته پافشاری میکند که یک نقشه فراگیرتر باید به مورد اجرا گذاشته شود که شامل سیاست پولی، سیاست بودجهای و اصلاحات ساختاری است. از نظر وی با همراهی این سه سیاست میتوان به رشد اقتصادی که جهان امروز بیش از همیشه بدان نیاز دارد، دست یافت. از نظر وی همه کشورها به درجهای دارای فضای مقتضی برای عمل به این سه ضلع را در چنته دارند و پیام وی برای وزرای اقتصادی و روسای بانکهای مرکزی امسال این است که با بازنگری در اقتصاد خود این فضاها را دریابند و تنها به برنامهریزی و سیاستگذاری اکتفا نکرده و آنها را با اراده به اجرا گذارند. گویی نوعی درماندگی در این سخنان و پیشنهادها وجود دارد. روند بهبود اقتصادی بسیار کندتر از انتظار بوده و حال شاید باید سیاست بودجهای را امتحان کرد، آن هم در زمانی که سطح بدهی جهانی به بالاترین سطوح تاریخی خود رسیده است. البته نباید از یاد برد که از منظر خود صندوق، اقتصاد جهانی وضعیتی بهتر از گذشته دارد و در عین حال توفیقات زیادی در ایجاد ثبات مالی بازارها و رویههای نظارتی بر سیستم بانکی جهانی صورت گرفته است تا شاید بار دیگر اتفاقی که در سال ۲۰۰۸ روی داد تکرار نشود. لاگارد بر همکاری بینالمللی برای فائق آمدن بر روند کند و نه چندان قوی بهبود اقتصادی تاکید دارد. همکاری که بدون تردید با وجود برگزیت و البته سربرآوردن ترامپ از کاخ سفید میتواند به کلی فراموش شود، از همین روست که صندوق بینالمللی پول امروز یکی از بزرگترین دغدغههای اقتصاد جهانی را ریسک سیاسی میداند، امری که تا ماه دیگر و با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده معلوم میشود آیا بیش از اندازه بزرگ شده یا اقتصاد جهانی را با معضلات بیشتری روبهرو میکند.