محمدرضا نجفیمنش، عضو هیات مدیره انجمن قطعهسازان و فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو به بررسی جزییات قرارداد خودروسازان با شرکتهای خودروسازی خارجی پرداختند.
بعد از اینکه برجام اجرایی شد، شاید اولین قراردادی که در بخش صنعت کشور بسته شد، در حوزه خودرو بود؛ با توجه به اینکه خودروسازان دنیا حتی از قبل از اجرایی شدن برجام چشم به بازار ایران دوخته بودند. در این میان پژو با ایرانخودرو و سیتروئن با سایپا قرارداد امضا کرد، ولی به دلیل سابقه منفیای که پژو در صنعت خودرو ایران داشته، انتقادات بسیاری نسبت به این قراردادها مطرح شد. به نظر شما آیا انتخاب این شرکتها درست بود یا خیر؟
محمد رضا نجفی منش: دید منتقدانه خوب است، اما اگر هر حرکتی به نقد کشیده شود، آنوقت دلسردی ایجاد میشود که هیچ حرکتی نکنیم. در حال حاضر مدتهاست که انتقادهایی به صنعت خودرو وارد میشود؛ اینکه مدل خودروهای ما قدیمی است و خودروها بهروز نیست. برای به روز شدن خودروهای داخلی دو راه وجود دارد؛ اینکه یا خودمان باید شروع به طراحی کنیم و یا خودروسازان دیگر کمک بگیریم.
اگر شروع به طراحی داخلی کنیم، این زمانبر خواهد بود؛ آن هم در شرایطی که اعتقاد و اعتماد هم کم است. در حال حاضر بهترین راهی که وجود دارد، جوینت شدن با خودروسازهای مطرح دنیا است؛ کاری که هند و چین و بقیه کشورها نیز انجام دادند. در حال حاضر ۵، ۶ خودروساز مطرح که بیشتر در دنیا وجود ندارد. پژو، فولکسواگن، فیات، رنو و از طرفی تویوتا و نیسان. با آمریکاییها هم هنوز وارد معامله نشدیم. اتفاقا ما خیلی تمایل داشتیم که با آنها نیز وارد همکاری داشته باشیم.
جالب این است که هر خودروسازی که برای قرارداد میآید، ما به خودروساز بعدی سختتر میگیریم. به یک نوعی امتیاز بیشتری می گیریم. برای مثال، پژو که آمد، برای صادرات گفتیم که به صورت جوینت ونچر صادرات را انجام دهد. اما سیتروئن که آمد، گفتیم خودتان باید صادرات را انجام دهید. یعنی یک قدم رو به جلو رفتیم. فیات در حال حاضر در حال بررسی است. فولکس واگن نیز در حال انجام کار است. از تویوتا خواستیم، اما هنوز به یک جمعبندی نرسیده است. ممکن است سوزوکی ژاپن بیاید و کار را انجام دهد. به هر حال هر کدام از اینها بیایند و شرایطی را که وزارتخانه تعیین کرده، قبول کنند، برای ما خوب است. شرایط جدید این است که حداقل ۴۰ درصد ساخت داخل صورت گیرد، ۳۰ درصد محصولات باید صادر شود و در ایران باید سرمایه گذاری شود. هر خودروسازی بیاید و این شرایط را قبول کند، ما فرش قرمز جلوی پای آنها پهن میکنیم. چون با این وضعیت ما به جایی خواهیم رسید که خودروهای جدیدتر و بازار صادراتی خواهیم داشت. ما در سند چشمانداز برای یک میلیون دستگاه خودرو صادرات پیشبینی کردیم. در خصوص یک میلیون دستگاه خودرو که نمیتوان پراید ۲۵ سال قبل را صادر کرد. به هر حال در حد یک میلیون وقتی صحبت میشود، حتما باید خودرو روز و جدید باشد و از نظر قیمت رقابتی باشد.
البته قبل از قرارداد پژو، فولادیهای ما قرارداد بستند. چون زمانی که این قرارداد بسته میشد، من در آن هیات بودم. اول در ایتالیا یکسری قراردادها برای گسترش فولاد کشور بسته شد. در حال حاضر صنعت فولاد کشور توانسته بازار صادراتی را از ایتالیا بگیرد. سپس قرارداد پژو انجام شد. البته چند ماه طول کشید تا این قضیه قطعی شود. الان هم موضوع سیتروئن است. رنو هم بهزودی قطعی میشود. رنو در حال حاضر تولید میکند و تولید آن نسبت به سال گذشته سه برابر شده، اما موضوع این است که خود این شرکت اینجا بیاید و به صورت مشترک مدلهای جدید را تولید کند. تا آنجایی که اطلاع دارم، مذاکرات انجام شده و به زودی نهایی خواهد شد. میماند فولکس که در حال بازاریابی است.