محمدرضا نجفیمنش: شما اگر در جریان نیستید، من در تمام جلسات بودم.
فربد زاوه:
خب یکچنین چیزی باید اعلام عمومی شود. سرمایهگذاری که در این صنعت فعالیت دارد، در جلسات که حضور ندارد.
محمدرضا نجفیمنش: ببینید، نماینده انجمن خودروسازان در جلسه حضور داشته است و چالشهای بسیار سنگینی داشتیم. حتی ما پیشنهاد تعرفه ۳۲ درصد را برای قطعات منفصله داشتیم و اینها ۲۶ درصد توافق کردند. ما هنوز هم سر حرف خودمان هستیم. تعرفه ۴۰ درصد برای فولسیکیدی هست، چون دیگر در هیچکجای دنیا وجود خارجی ندارد.
فربد زاوه: یعنی چه وجود خارجی ندارد. برای مثال، مزدا۳ که ۸ هزار دستگاه تولید میشود، باید ساخت داخل داشته باشد؟! باید وارد کنند. من با شما موافقم که این خودرو باید وارد شود، ولی زمانی که نمیگذارند خودرو وارد شود، مجبوریم به این سمت برویم. تعرفه که فقط نیست، هزینه استقاط خودرو را باید بدهند. هزار عوارض دیگر هم میگیریم. ما به جای اینکه عوارض بیجایی که وجود دارد را برداریم، کار تصنعی میکنیم. میآییم پیچ و مهره میبندیم و میگوییم تولید میکنیم. من قبول دارم که ۸ هزار دستگاه نباید تولید کنیم.
محمدرضا نجفیمنش: بستگی به قیمت و حجم کار دارد.
فربد زاوه: شما نگاه کنید، مزدا۳ اتاق قدیم در ایران با قیمت ۱۰۷ میلیون تومان عرضه میشود. همین خودرو با سه مدل بالاتر در منطقه آزاد ایران ۵۳ میلیون تومان فروخته میشود.
* در بقیه کشورها چگونه است؟
فربد زاوه: در هیچ کجای دنیا اینگونه نیست. در دنیا اینقدر تعرفه به واردات نمیبندند که تولید پژو۲۰۶ را ۴۰ سال ادامه بدهند. شما هیچ خودرویی را نمیبینید که ۲۰ سال روی خط تولید باشد، به جز ایران. پیکان که از خط تولید کنار رفت، مصیبت بعدی ما پراید بود. حالا پراید را کنار بگذاریم، مصیبت بعدیمان پژو۴۰۵ است.
ما درها را بستهایم و هیچ واردکنندهای نمیتواند از آن عبور کند. خودروساز داخلی هم هر چه دلش بخواهد، به مردم میدهد. زانتیا ساخت داخل داشت. تیراژ زانتیا ۱۳، ۱۴ هزار یا ۲۰ هزار دستگاه بود. بیشتر از اینها نبود. این خودرو نزدیک به ۴۰ درصد ساخت داخل داشت. آخر کجای دنیا کسی برای ۲۰ هزار دستگاه ساخت داخل میکند؛ مگر تعرفه واردات به صورت تصنعی به حدی بالا باشد که تولید ۲۰ هزار دستگاه بصرفد. تیراژ قطعه میلیونی است.
اگر میخواهیم ساخت داخل اتفاق بیفتد، راه آن این است که برویم قطعهسازان را حمایت کنیم. تعداد قطعهسازان زیاد است. شغل در قطعهسازی است. ۶۰ هزار نفری که در ایرانخودرو هستند، تصنعی آنجا هستند. اگر شما آنجا را به شرایط عادی برسانید، ۱۰ هزار نیرو هم نمیخواهد. ۵۰ هزار نفر در این شرکت اضافه است. برای اینکه شغل این ۶۰ هزار نفر حفظ شود، سالانه ۱٫۵ میلیون نفر باید بیچاره شوند.
ما باید با واقعیتهای اقتصادی صحبت کنیم. ترکیه تا ۱۵ سال پیش رفتار ما را داشت و از صنایع داخلی حمایت شدید میکرد. همین رنو و فیات که امروز در ترکیه حضور دارند، رفتاری مانند پژو با ترکیه داشتند. خودروهای قدیمی با تکنولوژی قدیمی و کیفیت بسیار پایین به آنها میدادند. هنوز هم در برخی شهرهای ترکیه این محصولات را میبینید. در این کشور تعرفه واردات بالا بود. در اوایل دولت اردوغان، دولت یک تصمیمی گرفت و گفت اینکه یک کالا در کجا ساخته میشود، مهم نیست. حجم موتور خودرو هر طوری باشد، یک جدول گذاشت. گفت هر کسی بخواهد خودرو را پلاک کند، باید تعرفه بدهد. فکر میکنید چه اتفاقی افتاد؟ پرفروشترین محصولی که در حال حاضر در ترکیه فروخته میشود، فولکس واگن است. یک پیچ این خودرو هم در ترکیه ساخته نمیشود، ولی پرفروشترین محصول ترکیه است. حالا ببینید ترکیه در سال گذشته چقدر صادرات قطعه و خودرو داشته است. با این اتفاق، فقط صنایع ناکارآمد از بین رفتند و مجبور شدند خودشان را با شرایط تطبیق دهند. اصلا راهکار این است. تا زمانی خیال پژو راحت است که اگر یکدفعه ضرر کرد، فردا روی تعرفه ۲۰ درصد میگذارد، معلوم است رفتار استثماری با ما دارد. پژو چه احساس خطری در ایران میکند؟ پژو محصولات خود را با ۲۰، ۳۰ درصد اختلاف تعرفه در بازار به قیمت وارداتی میفروشد.
محمدرضا نجفیمنش: شما مثال خوبی زدید. زمانی که تفاوت نرخ ارز ۸۰۰، ۹۰۰ تومان بود، نرخ پژو۲۰۶ در کشور ما ۱۲ میلیون تومان بود، اما همان زمان در فرانسه ۱۵ هزار یورو قیمت داشت که تقریبا با نرخ آن زمان، ۱۵ میلیون تومان میشد.
فربد زاوه: البته ۱۵ هزار یورویی اتوماتیک بود.
محمدرضا نجفیمنش: خیر. البته ما هم معتقدیم که باید شرایط را فراهم کرد تا باید با دنیا رقابت کنیم. وقتی شرایط و مقدمات فراهم نیست، اگر ما این صنعت را رها کنیم، همه چیز را باید فراموش کنید. نرخ تبادلی که ما با دنیا گذاشتیم، غلط است.
فربد زاوه: در دوره آقای احمدینژاد، دلار از هزار تومان به ۴ هزار تومان افزایش پیدا کرد. اینها یادمان نرفته است. قیمت همه کالاها ۶ برابر شد. پرایدی که شما میگفتید ۹۰ درصد ساخت داخل است، از ۶ میلیون تومان به ۲۰ میلیون تومان افزایش یافت. قیمت سه برابر شد؛ آن هم با کلی زد و خورد. سایپا میگفت من دارم ضرر میکنم.
محمدرضا نجفیمنش: وقتی که قیمت دلار بالا رفت، هزینه همه عوامل تولید افزایش یافت.
فربد زاوه: مگر نرخ ارز در بانک مرکزی جدول سودوکو است؟!