رشد قابلتوجه بدهی بانکها به بانک مرکزی
این اقتصاددان برجسته با بیان اینکه نمود تمامی این فرآیندها در نظام بانکی را میتوان در متغیر بدهی بانکها به بانک مرکزی مشاهده کرد، گفت: طی سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ بدهی بانکها به بانک مرکزی با رشدی بالا از هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۸۰ به ۴۲ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۰ رسید. به گفته او، از بین تمام متغیرهای اقتصادی و با فاصله زیادی نسبت به سایر متغیرها، بدهی بانکها به بانک مرکزی رشد کرده است.
پاشنه آشیل رشد
مشاور اقتصادی رئیسجمهوری در بخش بعدی صحبتهای خود به بررسی اثرگذاری تحریمها در نظام بانکی پرداخت و گفت: پس از تحریم تجاری و نفتی، نوبت به تحریمهای بانکی رسید، در نتیجه فشار دوم به بانکها ایجاد شد. او مخرب ترین سازوکار برای رشد اقتصادی را تورم دانست، زیرا عکسالعمل سیاستگذار به تورم، تمام بازارهای اقتصادی را عملا تخریب میکند. بنابراین اگر تورم کاهش نیابد، سایر بخشها نیز اصلاح نخواهد شد. او تفاوت تورم تکرقمی در شرایط کنونی را، اعلام قبلی رئیسجمهوری برای کاهش نرخ تورم دانست. نیلی با بیان اینکه متوسط قیمت نفت در تابستان ۱۳۹۳ حدود ۱۰۱ دلار بود، گفت: انتظار بر این بود که با اجرایی شدن برجام درآمدی حدود ۸۵ میلیارد دلار برای کشور ایجاد شود، اما افت درآمدها باعث کاهش منابع مالی دولت و فشار مستقیم به شبکه بانکی برای تامین مالی شد.
مسعود نیلی تاکید کرد در حال حاضر باید استراتژی در نظر گرفت که اثر منفی کاهش قیمت نفت در رشد اقتصادی به حداقل برسد و بتوانیم در سناریوی دوم رشد اقتصادی که در ابتدا مطرح شد، حرکت کنیم. او در جمعبندی صحبتهای خود، حفظ تورم تکرقمی را شرط لازم برای اصلاح مکانیزمهای رشد در اقتصاد ایران دانست. نیلی چالش حفظ تورم تکرقمی را دو موضوع اصلی حجم بالای نقدینگی که از درون نظام بانکی ایجاد میشود و اصلاح نظام بانکی که باید در دستور کار قرار گیرد، دانست. همچنین در کنار این موارد باید ساختار بودجه نیز اصلاح شود. به گفته او، برونگرایی مانع از اثرگذاری حجم بالای نقدینگی بر تورم میشود. نیلی در پایان هشدار داد: عدم توجه به این مجموعه اقدامات، اقتصاد کشور را در مسیر رشدهای پایین قرار خواهد داد.