معاملات اوراق بهادار در مصر پیشینهای طولانی دارد و درحالحاضر بورس مصر با ۲ مرکز قاهره و اسکندریه که هر کدام یک هیاتمدیره و رئیس دارند از نظام معاملات و تسویه وجوه یکسان استفاده میکنند.
بورس اسکندریه (Alexandria) در سال ۱۸۸۳ میلادی(۱۲۶۱) راهاندازی شد. هرچند این بورس در کشور مصر شروع به فعالیت کرد، اما عمده فعالان این بازار را سرمایهگذاران خارجی تشکیل میدادند. همزمان با فعالیت بورس اسکندریه درسال ۱۹۰۳ میلادی(۱۲۸۱) نیز بورس قاهره راهاندازی شد. سیدمهدی پارچینی مدیر عملیات بازار شرکت بورس تهران و مریم کشمیری کارشناس مسئول عملیات بازار در گزارشی به بررسی وضعیت بورس مصر به عنوان بورسهای فعال دنیا پرداختهاند که مجله ماهنامه بورس آن را منتشر کرده است. در این گزارش آمده است: هر ۲ بورس مصر با مرکزیت قاهره و اسکندریه در دهه ۱۹۴۰(۱۳۱۸) بسیار فعال بودند؛ بهطوریکه رتبه پنجم جهان را در آن سالها داشتند. این در حالی است که بازار سرمایه مصر در دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ میلادی(۱۳۶۸-۱۳۳۸) با توجه به پذیرش بیرویه شرکتها و بدون معیارهای مدون و قابل نظارت، در دوره رکود و سکون به سر میبرد. در دهه ۱۹۹۰ (۱۳۶۸)و بهدنبال برنامه تجدید ساختار و اصلاح اقتصادی دولت مصر، قوانین بازار سرمایه، برنامه خصوصیسازی و مقررات بخش خصوصی، بازنگری و ترکیب شدند که با اجرایی شدن آن شرکتهایی که با معیارهای جدید منطبق نبودند و بیشتر شامل شرکتهای غیرفعال میشدند، از فهرست شرکتهای پذیرفتهشده حذف شدند. تعداد این شرکتها نزدیک به ۷۰۰ مورد بوده است. پس از آن، بقیه شرکتهای حاضر در بورس اسکندریه و قاهره، در بورس واحدی با عنوان بورس مصر درج شدند. این امر منجر به احیای بورس مصر و تغییر در سازمان ۲ بورس قاهره و اسکندریه شد. بورس مصر از سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۸)میلادی روند بینالمللی شدن خود را آغاز کرد. رئیس وقت بورس مصر اقدام به مدرن کردن بورس کرد؛ از جمله تصمیم در بکارگیری نظام معاملاتی و تسویه وجوه با استانداردهای بینالمللی، ایجاد ساختار سازمانی منسجم، تغییر و توسعه قوانین معاملاتی و پذیرش شرکتها و بهبود نظامهای پرداخت و واریز و تسویه را میتوان نام برد. در نتیجه این اقدامات درحالحاضر بورس مصر به پل ارتباطی بین بازار لندن، کشورهای عربی و قاره افریقا تبدیل شده است. بورس این کشور، نخستین بورس عربی است که از سال ۱۹۵۵ میلادی(۱۳۳۳) عضو فدراسیون جهانی بورسها ( WFE ) شده است و در سال ۲۰۱۴ میلادی(۱۳۹۲) بهعنوان رئیس دورهای فدراسیون بورسهای آسیا و اروپا معرفی شد.
نمای کلی بازار سرمایه مصر
مرجع خدمات مالی مصر (EFSA: Egyptian Financial Services Authority) بهعنوان زیرمجموعه وزارت سرمایهگذاری بر عملکرد بورس مصر نظارت دارد. شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه مصر (MCDR) بهطور مستقیم یا غیرمستقیم با بورس مصر، شرکتهای کارگزاری یا سرمایهگذاران در ارتباط است.
ترکیب هیاتمدیره بورس مصر
یک نفر نماینده بانک مرکزی؛ ۳ نفر نماینده شرکتهای کارگزاری (Securities Company)؛ یک نفر نماینده Custodian Bank؛ دو نفر نماینده شرکتهای پذیرفتهشده که هردو آنها مدیران غیرموظف هستند؛ رئیس و نایب رئیس بورس مصر که ازسوی نخست وزیر منصوب میشوند. شاخصها: شاخصهای بورس مصر شامل ۷ نوع شاخص است. شاخص ۳۰شرکت در دوره ژوئن سال ۲۰۱۳ تا فوریه ۲۰۱۵میلادی بیشترین درصد رشد را در بین شاخصهای موجود داشته است.
شاخص EGX۳۰:
شاخص EGX۳۰ عملکرد ۳۰ شرکت برتر بورس مصر از نظر نقدشوندگی و فعالیت را نشان میدهد. این شاخص یک شاخص وزندهیشده براساس ارزش بازار شرکت و تعدیلشده با سهام شناور آزاد آن شرکت است. این شاخص تنها به یک صنعت یا صنایع خاص تعلق ندارد. بنابراین به خوبی وضعیت صنایع مختلف در اقتصاد را نشان میدهد. این شاخص دارای پایه ۱۰۰۰ به تاریخ اول ژانویه ۱۹۹۸(۱۳۷۶) است و نخستین بار در اول فوریه ۲۰۰۳ (۱۳۸۱)راهاندازی شد. معیارهای انتخاب شرکتها شامل تعداد روزهای معاملاتی، میزان نقدشوندگی و شناور آزاد شرکت است. این شاخص هر ۶ ماه بهوسیله کمیته شاخص بازنگری میشود.