خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
این روزها بحث برسر ورود فناوری جدیدی به منظور استحصال سنگ‌های هماتیتی و زغال‌سنگ حرارتی برای تولید فولاد است.
دو ماده معدنی که به دلیل فناوری‌های موجود در تولید فولاد کشور، یا کمتر مورد استفاده قرار می‌گرفتند یا مانند زغال‌سنگ حرارتی به هیچ‌وجه مورد توجه نبودند. این در حالی است که ایران ۵۵۰ میلیون تن ذخیره قطعی و یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن ذخایر احتمالی زغال‌سنگ حرارتی دارد اما تنها زغال‌سنگ کک‌شو در ذوب‌آهن اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد که آن هم به روش کوره بلند، فولاد تولید می‌کند. حال روش کوره دوار افقی می‌تواند پایانی بر مهجور ماندن سنگ‌های هماتیتی و زغال‌سنگ حرارتی ایران باشد.
تولید فولاد به روش احیای مستقیم
در فاز نخست بهره‌برداری از فولاد دامغان، واحد ذوب و ریخته‌گری این مجتمع به بهره‌برداری رسید. موضوع قابل توجه در این مجتمع استفاده از روش ترکیبی در کوره‌های القایی و قوس الکتریکی است. در فولاد دامغان فرآیند تولید به روش احیای مستقیم (SL/RN) انجام می‌شود. البته نکته قابل توجه در این مجتمع فولادی باتوجه به کویری بودن منطقه تامین آب خواهد بود، نکته‌ای که جمعی از کارشناسان فولادی را نسبت به تامین آب برای این مجتمع دچار تردید کرده است. فرآیند تولید فولاد با این روش دارای دو بخش عمده است: ابتدا مواد اولیه معدنی در کوره تبدیل به آهن اسفنجی شده و سپس آهن اسفنجی در کوره ذوب القایی، ذوب و به بیلت تبدیل می‌شود. برای تولید فولاد به روش احیای مستقیم نیاز به ۳ ماده اولیه سنگ معدن آهن، عامل احیاکننده و عامل کمک ذوب است. در فرآیند تولید فولاد در شرکت فولاد کویر دامغان، سنگ معدن مصرفی از نوع هماتیت با فرمول Fe۲O۳ است. این کانی خواص مغناطیسی ندارد. هماتیت علاوه بر مصرف در تولید فولاد، در شرایط معینی به خاک سرخ تبدیل می‌شود که در رنگ‌سازی نیز به‌کار می‌رود. به‌طور عمده تمرکز کانسارها و نشانه‌های معدن آهن ایران را می‌توان در ایران مرکزی با بیشترین تمرکز روی بافق، زون سنندج – سیرجان، شرق ایران شامل سنگان – کاشمر نیزار، منطقه کردستان، سمنان، زنجان، بندرعباس شامل لارک- هرمز و… یافت.
عامل احیاکننده در این فرآیند فولاد، زغال‌سنگ حرارتی است. این زغال برای تولید حرارت و گرمایش مورد استفاده قرار می‌گیرد. زغال حرارتی شامل تمام زغال‌های آنتراسیت و بیتومینه به غیر از زغال کک‌شو می‌شود. بیشتر ذخایر زغال‌سنگ ایران در نواحی کرمان، نایبند، البرز، شمال‌شرق خراسان‌رضوی، کاشان، اصفهان و مراغه قرار دارد. همچنین پیش‌بینی می‌شود کل ذخایر زغال ایران ۱۰ میلیارد تن باشد که افزون بر ۵۵درصد آن زغال‌سنگ حرارتی است. عامل کمک ذوب در فرآیند احیا، سنگ آهک و دولومیت است که در ایران دارای پراکندگی بسیار خوبی دارد.
