خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
شرکت‌های کوچک و متوسط فناوری در رونق اقتصاد و توسعه فناوری نقش بسیار موثری دارند. توسعه این شرکت‌ها تنها با وجود زیرساخت‌های لازم برای کاهش خطرپذیری و شروع فعالیت امکان‌پذیر خواهد بود، از این رو مراکز رشد واحدهای فناوری یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌ها برای شرکت‌های کوچک و متوسط فناوری به شمار می‌روند.
چراکه دارای ایده‌های متکی بر علم و فناوری و قابلیت تجاری شدن هستند و اطلاعات و مشاوره‌های ضروری و تجهیزات لازم را متناسب با رشد و ارتقای شرکت‌های کوچک و متوسط برای چند سال ارائه می‌دهند تا این شرکت‌ها را برای حضور مستقل و موثر در صحنه فناوری کشور آماده کنند.
۴۰ درصد مراکز رشد در حوزه «آی‌سی‌تی»
مراکز رشد برای توسعه حرفه‌های جدید که در قالب شرکت‌های نوپا شکل گرفته‌اند و اهداف مبتنی بر دانش و فناوری دارند، خدماتی ازجمله تامین محل کار، خدمات آزمایشگاهی، کارگاهی و اطلاع‌رسانی، خدمات مدیریتی، حقوقی، مالی اعتباری، پروژه‌یابی و بازاریابی، آموزش‌های تخصصی ویژه، مشاوره و سایر خدمات مرتبط با توسعه، رشد و ارتقای واحدهای فناوری را ارائه می‌دهند. محمود شیخ‌زین‌الدین، معاون نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با اشاره به مزیت‌های مراکز رشد به صمت گفت: با توجه به اینکه مراکز رشد باید شرایط را برای فعالیت شرکت‌های جدید دارای ایده فراهم کنند از این‌رو ارائه برخی خدمات مراکز رشد ضروری است. به عنوان مثال در بسیاری مواقع تهیه مکان در مراحل اولیه بزرگترین مشکل شرکت‌هاست.
او افزود: البته مراکز رشد نباید به ارائه خدمات پایه‌ای و سخت‌افزاری اکتفا کنند و شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور باید با ارائه خدمات مراکز رشد متناسب با حرفه‌ای که مشغول فعالیت هستند به موفقیت دست یافته و در زمینه‌های مدیریتی و توانمندی‌های کسب و کار خوب عمل کنند. متاسفانه مشکلی که هم‌اکنون در مراکز رشد با آن مواجه هستیم این است که این مراکز خدمات پایه‌ای را به شرکت‌ها ارائه می‌دهند اما توانایی لازم را در استفاده از نیروی انسانی خبره برای ارائه خدمات مشاوره ندارند. درنتیجه شرکتی که در مراکز رشد مستقر می‌شود تفاوت و پیشرفت چندانی نسبت به قبل نخواهد داشت. شیخ‌زین‌الدین درباره زمینه فعالیت مراکز رشد تصریح کرد: مراکز رشد متناسب با مکان و شهری که در آن واقع هستند زمینه‌های مختلفی را برای فعالیت انتخاب می‌کنند اما به طور کلی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد مراکز رشد کشور در حوزه «آی‌سی‌تی» فعالیت دارند و دیگر مراکز بیشتر در حوزه‌های تولیدی و بیوفناوری فعالیت می‌کنند. البته برخی مراکز رشد به صورت تخصصی عمل می‌کنند و در حوزه‌های مختلفی مانند مرکز رشد نانو، رنگ، انرژی، فولاد و… فعالیت دارند. معاون نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با اشاره به طرح‌هایی که مورد پذیرش مراکز رشد هستند، گفت: ایده شرکت‌های فناور براساس فاکتورهای از قبل تعیین‌شده شورای مرکز رشد مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورتی که شرکت برنامه کسب و کار مشخص و ایده‌های خلاقانه‌ای داشته باشد بعد از طی مرحله مصاحبه با نظارت شورای مرکز رشد فعالیت خود را شروع خواهد کرد. او افزود: به‌طور معمول مراکز رشد که خدمات و تسهیلات بهتری ارائه می‌دهند کیفیت کار بهتری داشته و در جذب شرکت‌های فناوری نیز موفق‌تر عمل می‌کنند. برخی از مراکز رشد در مراحل اولیه پذیرش سختگیرانه عمل نمی‌کنند و درنتیجه عملکرد مناسبی هم ندارند.
پرداخت ۵۰ درصد هزینه بازدید نمایشگاه
راه‌اندازی مراکز رشد مطابق آیین‌نامه «مراکز رشد واحدهای فناوری» و با تصویب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام می‌شود. اسماعیل پیرعلی، رییس پارک علم و فناوری چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با صمت ایده‌های دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را اساس شکل‌گیری مراکز رشد دانست و به مراحل شکل‌گیری ایده تا تجاری‌سازی در مراکز رشد اشاره کرد و گفت: بعد از طرح ایده دانشجویان و فارغ‌التحصیلان در مراکز رشد، ایده مورد نظر توسط اعضای هیات علمی و کارشناسان خبره داوری می‌شود و در صورتی که ایده از سطح پایینی برخوردار باشد در مرحله پیش‌رشد قرار می‌گیرد اما اگر روی ایده مورد نظر نمونه‌سازی شده باشد در مرحله رشد قرار خواهد گرفت. او در ادامه افزود: ایده‌های فناورانه در هرکدام از مراحل پیش‌رشد یا رشد که قرار گرفته باشند باید در مدت ۳ ماه به صورت گروهی یا فردی برای تولید محصول نوآورانه کار کنند. در این مرحله امکانات لازم مانند فضای فیزیکی، اینترنت و ملزومات تجاری در اختیار آنها قرار خواهد گرفت، علاوه بر این در طول کار کلاس‌های آموزشی کاربردی مانند تشکیل شرکت و ثبت نشان(برند) نیز برای آنها برگزار خواهد شد. بعد از اتمام دوره ۳ ماهه شرایط محصول تولیدشده با نظر مدیر مرکز رشد بررسی خواهد شد؛ در صورتی که محصول مورد تایید داوران قرار گیرد شرکت اجازه استقرار در مرکز رشد یا پارک‌های علم و فناوری را دریافت خواهد کرد و برعکس در صورتی که شرکت در تولید محصول موفق عمل نکرده باشد، اجازه استقرار در مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری را نخواهد داشت. به گفته رییس پارک علم و فناوری چهارمحال‌وبختیاری تسهیلاتی که برای استقرار شرکت‌های فناور در مراکز رشد در نظر گرفته شده به‌طور معمول ۳ تا ۲۵ میلیون تومان با کارمزد ۴ درصد و در فرجه زمانی ۶ ماه تا یک ساله است؛ این تسهیلات با نظارت و مرحله به مرحله در نظر گرفته شده و البته این رقم با توجه به نوع طرح، ایده یا نمونه‌سازی متغیر است. پیرعلی به مزیت‌های استقرار شرکت‌های فناوری در مراکز رشد اشاره کرد و گفت: بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی می‌توانند از طریق مراکز رشد ایده‌های خلاقانه خود را به محصول تبدیل کرده و به بازار سرمایه و تجارت وصل شوند؛ این در حالی است که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برای تجاری‌سازی ایده خود سرگردان هستند و نمی‌دانند باید به کدام دستگاه متولی مراجعه کنند. او افزود: مراکز رشد این امکان را برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی فراهم می‌کند تا به صورت گروهی ایده‌های خود را تجاری کرده و توسعه دهند و با آموزش‌هایی که در مراکز رشد می‌بینند امکان وصل شدن به بازار برای آنها فراهم می‌شود و امکانات مختلفی برای شناخت دیگر محصولات مانند بازدید از مراکز صنعتی، استارتاپ ویکندها و شرکت در نمایشگاه‌های داخل و خارج از کشور برای آنها فراهم خواهد شد؛ این در حالی است که مراکز رشد ۵۰ درصد هزینه‌های بازدید را بر عهده می‌گیرند. علاوه بر این برای ثبت نشان(برند) و معرفی سرمایه‌گذار نیز از شرکت‌های فناوری توسط مراکز رشد حمایت خواهد شد. به‌طور کلی مراکز رشد، ایده‌ها را تا زمانی که به مرحله تجاری‌سازی برسند، حمایت خواهند کرد. پیرعلی با اشاره به طرح‌هایی که مورد قبول مراکز رشد است، گفت: طرح‌هایی در مراکز رشد پذیرفته می‌شوند که در نهایت منجر به تولید محصول فناور شوند یا نتیجه محصولی از مهندسی معکوس در سطح فناورانه باشد. او به تشریح دوره‌های پیش‌رشد و دوره رشد در مراکز رشد پرداخت و اظهار کرد: دوره پیش‌رشد دوره‌ای است که در آن افراد و گروه‌های متعددی می‌توانند در قالب صاحبان ایده با استفاده از خدمات مرکز رشد فعالیت‌های اولیه خود را در جهت ورود به بازار و تشکیل واحد فناوری سامان دهند و دوره رشد، دوره‌ای است حداکثر ۳ ساله که در آن واحدهای فناوری مستقر در مراکز رشد به معیارهای رشد یافتگی رسیده و پس از آن از مرکز رشد خارج می‌شوند. زمان این دوره با تصویب هیات امنا تا ۵ سال قابل افزایش است. بر اساس این گزارش با اقدامی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای توسعه فناوری و اقتصاد کشور با استفاده از مراکز رشد در پیش گرفته، انتظار می‌رود این مراکز با ورود سرمایه‌گذاران خارجی نقش بسزایی در بومی‌سازی فناوری و ارتقای فناوری کشور ایفا کنند.
