نرگس قیصری – گروه معدن: «این زمین خوردنی نیست» عنوان برنامه مستندی بود که چندی پیش از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد که در آن از معدنکاران به نام زمینخوار یاد شده بود.
این برنامه موجی از اعتراضهای معدنکاران و فعالان معدنی را به دنبال داشت و درنهایت منجربه برگزاری نشست خبری در خانه معدن با حضور جمعی از اصحاب رسانه شد تا در آن از فعالیتهای معدنی و قانونی بودن آن دفاع شود. همچنین از دیگر محورهای این جلسه لایحه اصلاحی تبصره ۵ الحاقی ماده ۲۴ قانون معادن بود که به تازگی از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است.
پخش مستند زمینخواری
محمدرضا بهرامن، رییس هیاتمدیره خانه معدن ایران با انتقاد شدید از مستند پخش شده از صداوسیما با عنوان «این زمین خوردنی نیست»، این مستند را تخریبکننده صنعت معدنکاری کشور و عامل فرار سرمایهگذاران از این بخش توصیف کرد.
او با بیان اینکه تاکیدات بسیاری از سوی مقامات کشور برای توجه به بخش معدن و جایگزینی آن به جای نفت وجود دارد افزود: هماکنون که بهای نفت کاهش یافته و معدن نیز ظرفیت لازم برای جایگزینی درآمد نفتی را دارد باید برای رسیدن به این هدف تلاش کرد. این در حالی است که هفته گذشته صداوسیما مستندی که محوریت آن تخریب بخش معدن و معدنکاری بود پخش
کرد.
بهرامن افزود: خانه معدن و معدنیها سعی کردهاند مزیتهای سرمایهگذاری در بخش معدن را در سطح کلان کشور معرفی کنند و خوشبختانه رهبر معظم انقلاب، رییسجمهور و سایر مقامات کشور در صحبتهای مختلف خود به طور صریح از اهمیت بخش معدن سخن گفتهاند.
همچنین خانه معدن با مجلس شورای اسلامی نیز بهصورت تخصصی جلسات مختلفی را در زمینه مشکلات بخش معدن برگزار کرده، اما زمانی که قصد اجرایی شدن آنها را داریم شاهد وارد شدن شوکهایی اینچنینی به بخش معدن و سرمایهگذاران این حوزه میشویم که قابل باور نیست.
وی در ادامه با انتقاد شدید از پخش مستند یادشده از صداوسیما عنوان کرد: در این مستند که با سرمایهگذاری سازمان منابع طبیعی تولید شده بخش معدنکاری و فعالان این حوزه به انجام کارهای خلاف متهم شدهاند و نشان داده شده که معدنکاران به بهانه معدنکاری زمین را گرفته و در آن ویلاسازی و سپس زمین را تصاحب میکنند. این یعنی اینکه معدنکاران را زمینخوار توصیف کردهاند. تولید و پخش این مستند چیزی جز ایجاد معارضان بیشتر برای بخش معدن نیست و این موضوع جای تاسف دارد.
بهرامن با بیان اینکه بخش معدن همواره به دنبال انجام مسئولیتهای اجتماعی خود بوده، عنوان کرد: در این برنامه معدنکاران به عنوان ضدبشر معرفی شدهاند و با این تعاریف و توصیفها سرمایهگذاران داخلی و خارجی تمایل و جرأتی برای ورود به این بخش نخواهند داشت. البته وزارت صنعت، معدن و تجارت بهعنوان متولی اصلی بخش معدن در کشور موظف است از بخش معدن و فعالان این حوزه حمایت کند، در غیر این صورت سرمایهگذاریهای انجام شده در کشور آسیب خواهند دید.
ماده ۲۴ قانون مکرر قانون معادن
رییس هیاتمدیره خانه معدن ایران درباره ماده ۲۴ قانون مکرر قانون معادن نیز گفت: لایحه اصلاح تبصره ۵ الحاقی ماده ۲۴ قانون معادن مصوب ۱۳۹۲ که به تازگی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده، سازمان انرژی اتمی و سازمان حفاظت محیطزیست را از شمول این تبصره مستثنا کرده و این درحالی است که مستنثا شدن سازمان حفاظت محیطزیست در این قانون یک شوک بزرگ به بخش معدن کشور محسوب میشود. از طرفی زمانی که این موضوع از وزیر صنعت، معدن و تجارت بهعنوان متولی اصلی بخش معدن کشور سوال شد، اطلاعی از آن نداشت.
او عنوان کرد: براساس تبصره ۵ الحاقی ماده ۲۴ قانون معادن مصوب ۱۳۹۲ قرار بود تصمیمگیریها درباره مسائل معدنی در هر استان با ریاست استاندار مربوط انجام شود و نوعی تفویض اختیار در این زمینه انجام شده بود تا امور مربوط به فعالیتهای معدنی تسهیل شود اما متاسفانه شاهد این هستیم که پیشنهاد مستثنا شدن سازمان حفاظت محیطزیست از این قانون به مجلس ارائه شده است. اگر سازمان انرژی اتمی و سازمان حفاظت محیطزیست از اجرای این قانون مستثنا شوند، به طور قطع سایر سازمانها نیز چنین درخواستی را مطرح میکنند.
بهرامن معتقد است ارائه چنین لوایحی به مجلس شورای اسلامی باعث ناامیدی فعالان معدنی و فرار سرمایهگذاران از این حوزه خواهد شد.
معادن در گذشته تبعیدگاه بودهاند
بهرام شکوری، نایبرییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگآهن ایران نیز با بیان اینکه بخش معدن باید مورد توجه و حمایت قرار گیرد، گفت: معادن در مناطق دورافتاده و محروم قرار گرفتهاند و حتی در گذشته بهعنوان یک تبعیدگاه از آنها استفاده میشد. پس نشاندادن این موضوع در یک برنامه تلویزیونی که در آن معدنکاران اقدام به ساخت ویلا در زمینهایشان میکنند چگونه میتواند امکانپذیر باشد؟
او معتقد است در همه حوزههای اقتصادی افراد متخلف وجود دارند اما نباید این احساس ایجاد شود که همه فعالان این بخش متخلف و مجرم هستند. پخش چنین برنامههایی احساس امنیت بین سرمایهگذاران در کشور را از بین خواهد برد.
عضو هیاتمدیره خانه معدن ایران با تاکید بر استانداردسازی فعالیتهای معدنی در کشور گفت: لازمه توسعه بخش معدن جذب سرمایهگذاران خارجی است و این موضوع بدون پذیرش و اعمال استانداردهای مورد قبول در دنیا امکانپذیر نیست. زمانی که استانداردهای جهانی را در معدنکاریهای خود لحاظ کنیم میتوانیم با بیمهها و بانکهای معتبر دنیا نیز ارتباط برقرار کنیم و سرمایهگذاران خارجی هم طرحهای فنی و اقتصادی ما را میپذیرند.
به گفته شکوری هنوز بسیاری از ذخایر معدنی کشور شناسایی نشدهاند، بهعنوان مثال در حالی عمق حفاری در کشور بهطور متوسط تنها ۷۰ متر است که در دنیا این رقم به بیش از ۵۰۰ متر هم میرسد.
برگزاری نمایشگاه معدنی در مهر
محمدرضا بهرامن، رییس هیاتمدیره خانه معدن ایران همچنین از برگزاری نمایشگاه بینالمللی معدن، صنایع معدنی، ماشینآلات، تجهیزات و صنایع وابسته خبر داد و گفت: این نمایشگاه از تاریخ ۲۵ تا ۲۸ مهر امسال برگزار خواهد شد. این نمایشگاه که وقفهای ۸ساله داشت سال گذشته برگزار شد و امسال نیز نسبت به سال گذشته در سطح بالاتری برگزار میشود. وی افزود: تغییر شرایط سیاسی کشور و رفع تحریمها باعث شده شاهد حضور چشمگیر کشورهای خارجی و پیشرو در عرصه معدن و صنایع وابسته به آن در نمایشگاه باشیم.
وی با اشاره به نقش تشکلهای معدنی در برگزاری نمایشگاه اظهار کرد: این نقش با شرایط جدید متفاوت خواهد بود، چراکه خانه معدن به عنوان متولی برگزاری نمایشگاه معتقد است برای پیشبرد اهداف باید نگاهها را تغییر داد و با نگرشی علمی نسبت به هدفمند کردن فضای نمایشگاه اقدام کرد. یکی از برنامههای خانه معدن و فعالان این حوزه جذب سرمایهگذار براساس استانداردهای جهانی است.
او ادامه داد: ورود خارجیها به بخش معدن ایران بیشتر برای تامین فناوری و تجهیزات مورد نیاز این بخش است. سرمایهگذاران خارجی به شکل گروهی و فشرده در این نمایشگاه حضور پیدا خواهند کرد و از نمونههای بارز آنها میتوان به کشور آلمان و چین اشاره کرد. این نمایشگاه میتواند فضای مناسبی برای معرفی ایران باشد و بخشی از رسیدن به این هدف، به عملکرد و تلاش فعالان معدنی بازمیگردد و بخشی نیز به قوانین و مقررات این حوزه مرتبط بوده و نیازمند برنامهریزی است.
انتخاب یک روز به نام ایران
بهرامن همچنین افزود: در نمایشگاه سال گذشته بخشی به نام خاکهای صنعتی تعریف شده بود و ایران برای نخستینبار نسبت به معرفی ذخایر این نوع از کانیها اقدام کرد. آلمان و دیگر کشورهای فعال در حوزه کاشی و سرامیک که بهعنوان مصرفکننده این مواد بهشمار میآمدند از وجود این همه ذخایر خاکهای صنعتی در ایران متعجب بودند. آنها بعد از بازگشت به کشورشان روزی را با عنوان روز ایران انتخاب کردند و این امر نشان از موفقیت ایران دارد.
حمیدرضا معصومی، عضو هیاتمدیره خانه معدن ایران نیز در اینباره گفت: انتخاب یک روز به نام ایران از دستاوردهای نمایشگاه سال گذشته است. درواقع بازدید شرکتهای آلمانی از ایران این ایده را به وجود آورد که در نمایشگاه صنعت سرامیک مونیخ که با محوریت صنعت سرامیک، متالوژی و مواد دیرگداز هر ۳ سال یکبار برگزار میشود یک روز را به ایران و مواد معدنی ایران اختصاص دهند.
او ادامه داد: طبق آمار سال ۲۰۱۲م که آخرین دوره نمایشگاه صنعت سرامیک بود ۶۱۳ غرفه از ۳۲ کشور حضور داشته و ۱۶هزار و ۷۲۳ بازدیدکننده داشت و انواع سرامیک و ماشینآلات، تجهیزات و صنایع وابسته در آن ارائه شد. حال قرار است در نمایشگاه خاکهای صنعتی مونیخ، روز ۲۱ اکتبر در کنار نمایشگاه سرامیک، جلسه افتتاحیهای با حضور کنسولگری آلمان و هیاتی از خانه معدن ایران تشکیل شود و در آن اطلاعاتی درباره ظرفیت خاکهای صنعتی که در صنعت سرامیک و دیرگداز استفاده میگردد، ارائه شود. در کنار این هیات نمایندگانی از صنعت سرامیک و صنایع چینی ایران نیز حضور پیدا میکنند و در ادامه مقالهای با همین مضمون از سوی دکتر گلستانیفر ارائه میشود و نمایندگان آلمانی که در صنعت نسوز و سرامیک ایران بهعنوان سرمایهگذار و تامینکننده تجهیزات و فناوریهای این صنعت حضور داشتند تجربیات خود را بیان خواهند کرد. او ادامه داد: در شرایط پساتحریم یکی از بحثهای محوری جذب سرمایهگذار در حوزه خاکهای صنعتی خواهد بود تا بتوان این ذخایر را در آینده نهچندان دور فرآوری کرده و در کنار آن مواد اولیه مورد نیاز صنایع داخلی نیز تامین شود و در ادامه با صادرات آن، زمینه برای ایجاد ارزشافزوده فراهم شود.