خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
خط لوله «آی‌پی»
بسیاری خط لوله تاپی را رقیب مهمی برای خط لوله «آی‌پی» می‌دانند؛ این در حالی است که هنوز سرنوشت خط لوله صلح که از امیدهای ایران برای گسترش دادن دایره صادرات گاز ایران به شرق بود، مشخص نیست. به گفته برخی کارشناسان، خط لوله‌ای که نام «صلح» را نشان خود کرده بود دیگر نشانی از صلح ندارد؛ مقصدش تغییر کرد و تلاش ایران برای رساندن گاز ایران به هندوستان بی‌ثمر ماند و پاکستان ماند و خط لوله‌ای به نام «آی‌پی»؛ رگ گازی شرق که نامش از ابتدا از نام لاتین ایران و پاکستان اقتباس شد به هیچ‌وجه قرار نبود پاکستان را هدف قرار دهد و این کشور، خطه‌ای بود برای گذر این خط لوله ولی درنهایت اسلام‌آباد هم طلب گاز کرد و معادله سه‌وجهی مورد مذاکره قرار گرفت. فشارهای امریکا به دهلی‌نو، انتهای خط لوله صلح را به پاکستان ختم کرد و این کشور هم با بهانه‌های پی‌درپی وقت‌کشی کرد. یک ایرانی و یک هندی این خط لوله را پایه‌ریزی کردند. علی شمس اردکانی، به همراه پروفسور راجندرا پاچوری مبتکر خط لوله صلح بودند.
در خرداد امسال وزیر انرژی پاکستان در حالی خبر از تکمیل خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان تا سال ۲۰۱۸میلادی می‌دهد که به نظر مسئولان این کشور به دنبال تعریف داستان‌های جدید از این پروژه ۲۱ ساله هستند، چراکه تحریم‌های مربوط به خط لوله گاز ایران-پاکستان همچنان به قوت خود باقی است و تحت تأثیر توافق هسته‌ای ایران قرار نگرفته است. این موضوع موجب شده بازیگران جدیدی وارد بازار انرژی پاکستان شوند؛ چین برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های گازی پاکستان اعلام آمادگی کرده و حتی اعلام کرده حاضر است بخشی از هزینه خط لوله صلح را تأمین کند اما بازهم سنگ‌اندازی‌های امریکا سبب شده این پروژه بلاتکلیف باقی بماند. از طرفی شرکت روسی که قرار بود پروژه ال‌ان‌جی کراچی را راه‌اندازی کند از سوی امریکا تحریم شده است. این شرکت قرار بود با احداث خط لوله‌ای گاز را از کراچی به لاهور برساند، اما داستان به اینجا ختم نمی‌شود و در این شرایط که احداث خط لوله «آی‌پی» با مشکلات بسیاری دست به گریبان است اخبار حاکی از ورود هند، قطر و ترکمنستان به بازار پاکستان است. قرار است شرکت هندی «جیل» که پروژه احداث خط لوله صادرات گاز هند به پاکستان را در اختیار دارد روزانه ۵ میلیون تن گاز مایع به پاکستان صادر کند. علاوه‌بر این پاکستان درحال گفت‌وگو با قطر برای نهایی کردن برنامه واردات سالانه ۳/۵میلیون تن گاز (ال‌ان‌جی) از این کشور است. به همین منظور پاکستان و قطر یادداشت تفاهمی برای واردات (ال‌ان‌جی) در فوریه ۲۰۱۲ امضا کردند اما پیشرفت در این زمینه به دلیل اختلاف دو طرف بر سر قیمت گاز کند بوده است. خط لوله (تاپی) نیز نشان از ورود ترکمنستان به بازار پاکستان است.
آغاز به‌کار خط لوله ترک استریم
در شمال غرب ایران نیز اتفاق‌های جدیدی در شرف رخ دادن است؛ این بار «نچرال‌گس» چشم‌انداز توافق‌های آنکارا – مسکو را مورد بررسی قرار می‌دهد. به گزارش صمت درحالی که به خواست روس‌ها، خط لوله جدید ترک‌استریم از دسامبر ۲۰۱۴ در دستور کار قرار گرفت، خط لوله گازی «سوث استریم» جای خود را به خط لوله گازی «ترکیش استریم» داد و مدتی بعد مقامات روسی مذاکره با همتایان تُرک خود را آغاز کرده و به آنها وعده دادند که در صورت موافقت ترکیه برای مشارکت در پروژه «ترکیش استریم»، این کشور از تخفیف واردات گاز از روسیه برخوردار خواهد شد. اما در همین هنگام شرکت گازپروم ناگهان تغییر رفتار داد و رویکردی بسیار متضاد با برنامه‌های کرملین را در پیش گرفت. شرکت گازپروم، به عنوان صادرکننده انحصاری گاز روسیه، تأمین منابع مالی پروژه «ترک استریم» را متوقف و بخش اجرایی پروژه را نیز به طور کامل تعطیل کرد. اما به ظاهر بعد از بهبود مناسبات آنکارا- مسکو بار دیگر این مسئله مورد بررسی مجدد قرار گرفته است به گونه‌ای که پیش‌بینی می‌شود در ماه جاری قرارداد احداث این خط لوله به امضای طرفین برسد. به گزارش صمت به نقل از «نچرال‌گس» خط لوله ترک استریم که با خط لوله سوث استریم جایگزین شده، قرار است به طول ۹۰۰کیلومتر از دریای سیاه از ۲ شهر استریم آغاز به‌کار کند. خط لوله ترک استریم به‌وسیله یک خط لوله، ۳۱/۵ میلیارد مترمکعب گاز را سالانه به اروپا منتقل خواهد کرد. بر اساس آخرین گزارش‌ها ترکیه و روسیه تجهیز و اجرای این خط لوله را با دو شرکت داخلی بوتاش – گاز پروم با سهم یکسان انجام می‌دهند. برنامه‌ریزی این خط لوله از سال جاری آغاز شده و در ۲ سال آینده شروع به کار خواهد کرد. قرارداد خط لوله ترک استریم یک قرارداد دولتی بین دولت ترکیه و روسیه است که در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۶در استانبول بسته شد. رییس‌جمهوری روسیه نیز در ۶ دسامبر ۲۰۱۶ قانون کاهش تعرفه وارداتی گاز روسیه برای اجرا در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶ را به دوما ابلاغ کرد که هنوز تصویب این توافقنامه از سوی فدراسیون روسیه انجام‌نشده است. با این همه اخبار حاکی از این است که دیر یا زود در ماه‌های آینده، این توافقنامه به‌صورت قراردادی به امضای طرفین برسد. بی‌تردید جایی که روسیه وارد می‌شود به‌ویژه به‌عنوان تأمین‌کننده گاز، دیگر جایی برای دیگران باقی نمی‌ماند.
خط لوله زیر دریایی مدیترانه به اروپای جنوبی
از طرفی قرارداد خط لوله‌ای که چند سال است جنوب اروپا انتظار آن را می‌کشد قرار است در ماه فوریه بین رژیم صهیونیستی، قبرس و یونان و ایتالیا بسته شود. به گفته «ای‌یو» تامین‌کننده منابع مالی پروژه وضعیت این خط لوله به طول ۲۰۰۰کیلومتر و هزینه‌ای بیش از ۵/۷میلیارد دلار از زیر دریای مدیترانه عبور می‌کند و در پایان سال گذشته مورد بررسی قرار گرفته است.
این پروژه میدان گازی «نهنگ» رژیم صهیونیستی، میدان فراساحلی «سیپرویت افرودیته» و برخی میدان‌های احتمالی دیگر را به خریداران جنوبی اروپا متصل می‌کند.
منبع: گسترش صمت
