هدایت سرمایهگذاریهای جدید به سمت واحدهای راکد محصولات لبنی در اردبیل بهصورت خرید سهام یا انجام مشارکت به جای درخواست صدور جوار تاسیس میتواند بهعنوان یکی از موفقیتهای جذب سرمایهگذاری بهشمار رود.
روندی که باعث شده در سال گذشته ۲ واحد غیرفعال صنایع لبنی استان به چرخه تولید برگشته و تولید خود را از سر بگیرند. البته هماکنون این استان دارای ۲۷ واحد تولید محصولات لبنی است که از این تعداد ۱۳ واحد فعال و ۱۴ واحد دیگر به دلیل برخی مشکلات غیرفعالند.
بهرهبرداری از صنایع تبدیلی بخش کشاورزی و دامپروری از جمله مزیتهایی است که علاوه بر اشتغال پایدار، ارزش افزوده مناسبی را برای رونق اقتصادی ایجاد میکند. در گذشته دامپروری همواره در میان استانهای کشور بهصورت سنتی رواج داشته و دارد، این در حالی است که شکل صنعتی آن عمر کوتاهی دارد. اردبیل نیز از جمله استانهایی است که دامپروری را به شکل سنتی و صنعتی به خوبی پرورش داده و توانسته با بهرهگیری از ۲۷ واحد تولیدی فرآوردههای لبنی اشتغال و ارزشافزوده مناسبی را در سطح استان ایجاد کند و در بازارهای هدف داخلی و خارجی حرفی برای گفتن داشته باشد؛ موضوعی که سیدحامد عاملی، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت اردبیل در گفتوگو با صمت به آن پرداخت و عنوان کرد: از این تعداد واحد هماکنون فقط ۱۳ واحد فعال وجود دارد که برای ۱۶۰ نفر بهصورت مستقیم فرصت شغلی ایجاد کردهاند و ۱۴ واحد دیگر به دلیل استفاده نکردن از ماشینآلات، تجهیزات و فناوری روز دنیا و قابل رقابت نبودن محصول تولیدی با محصولات مشابه در بازارهای هدف غیرفعال شدهاند.
فراوانی محصول در بازارهای هدف، بالا بودن کیفیت محصول تولیدی، رکود در بازار فروش، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش ازجمله مشکلاتی است که همواره گریبانگیر واحدهای تولیدی است و با به چالش کشاندن خط تولید آنها، باعث غیرفعال شدن آنها میشود. عاملی با تایید وجود اینگونه مشکلات در واحدهای تولیدی فرآوری محصولات لبنی اردبیل، اظهار کرد: تامین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای فرآوری لبنی استان از دیگر دغدغههایی است که صاحبان این صنایع با آن دست و پنجه نرم میکنند. این در حالی است که تولید شیر در استان به شکل سنتی، فراوان و به صورت صنعتی، بسیار ضعیف است. موردی که باعث شده بهدلیل برخی فرآیندهای شیمیایی در شیر حملونقل آن به سختی انجام شود.
فقدان زنجیره تولید محصولات لبنی (از تولید شیر صنعتی تا بهرهمندی واحدهای تولیدی از ماشینآلات و فناوری روز برای تولید محصول باکیفیت) در اردبیل موجب شده واحدهای تولیدی محصولات لبنی دچار مشکلات فراوانی شوند. قطع سهمیه یارانه خرید شیر نیز برای واحدهای تولیدی بهعنوان معضلی بود که باعث شد برخی از این واحدها دچار مشکل شوند و قابلیت رقابت با محصولات مشابه را از دست بدهند و غیرفعال شوند که البته سعی شده با هدایت سرمایهگذاران داخلی و خارجی به سمت واحدهای تولیدی فرآوری محصولات لبنی، واحدهای تعطیل و نیمهفعال را بار دیگر فعال کرد. تامین شیر صنعتی به عنوان مواد اولیه مورد نیاز خط تولید واحدهای تولیدی فرآوری محصولات لبنی اردبیل باعث شده برخی واحدهای جدید استان که از فناوری روز دنیا نیز بهره میبرند، غیرفعال شوند. رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت اردبیل معتقد است که اگر واحدهای تولیدی فرآوری محصولات لبنی استان بخواهند در بازارهای منطقهای و فرامنطقهای حرفی برای گفتن داشته باشند باید با تکمیل و توانمند کردن زنجیره تولید این محصول در داخل واحد علاوه بر افزایش اشتغال در خط تولید آنها، راه را برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر هموار کرد.
صدور جواز تاسیس جدید برای احداث و بهرهبرداری از واحدهای صنعتی میتواند کمک فراوانی به رونق اقتصاد استانها کند. این در حالی است که در سال جدید هیچ جواز تاسیس جدیدی در زمینه احداث و بهرهبرداری از صنایع لبنی در اردبیل از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان صادر نشده و سعی شده با هدایت سرمایهگذارانی که تمایل داشتهاند در این زمینه فعالیت کنند به سمت واحدهای تولیدی راکد و غیرفعال با خرید سهام یا انجام امور مشارکتی بار دیگر چرخ تولید را در آنها به حرکت درآورد؛ موضوعی که مورد تاکید عاملی بود و افزود: تحقق این امر در سال گذشته باعث شد ۲ واحد لبنی راکد استان بار دیگر به چرخه تولید برگردند؛ برنامهای که براساس توانمندیهای موجود در استان در زمینه بهرهمندی از واحدهای تولیدی محصولات لبنی در دستور کار این سازمان قرار گرفته است.
نخبگان تجارت الکترونیک در بازاریابی
اردبیل ظرفیتهای قابلتوجهی در زمینه تولید محصولات لبنی دارد اما از نظر فرآوری آن برای ایجاد ارزشافزوده بیشتر در واحدهای تولیدی و صنعتی توانمندی چندانی ندارد. صنایعی که به عقیده بهروز پورسلیمان، نایبرییس اول اتاق بازرگانی اردبیل در گفتوگو با صمت باید مورد حمایت همهجانبه دولت قرار بگیرند. موضوعی که با انجام برنامهریزیهای حمایتی از صنایع لبنی در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان به منظور دراختیار گذاشتن سرمایه در گردش، استمهال بدهیهای معوق و دراختیار گذاشتن تسهیلات بدون درنظر گرفتن بدهیها ازجمله اقداماتی است که برای حمایت از صنایع لبنی در سطح استان به اجرا گذاشته خواهد شد.
در این میان بازاریابی و بازارسازی محصولات تولیدی در بازارهای هدف از جمله راهکارهای ایجاد رونق در بازار فروش محصولات لبنی و ارزشافزوده است؛ موضوعی که پورسلیمان به آن اشاره کرد و گفت: شرکت در نمایشگاههای بینالمللی داخلی و خارجی، اعزام و دعوت از هیاتهای تجاری، ایجاد تنوع در محصول تولیدی، انجام بستهبندیهای جدید و عرضه محصول به بازارهای هدف با بکارگیری افراد نخبه در زمینه تجارت الکترونیک برای بازاریابی و بازارسازی محصول تولیدی تا حدود زیادی میتواند رونق اقتصادی مطلوبی به همراه داشته باشد.
تولید محصولات فرآوری شده لبنی یکی از توانمندیهای اردبیل است که بخش خصوصی به تنهایی نمیتواند در این امر موفق عمل کند و نیازمند حمایتهای همهجانبه دولت است. نایبرییس اول اتاق بازرگانی اردبیل این موضوع را مورد تایید قرار داد و افزود: دولت باید با درنظر گرفتن برخی معافیتها و مشوقهای تولیدی و صادراتی، حمایتهای لازم را از صنایع فرآوری محصولات لبنی داشته باشد که متاسفانه از سالهای گذشته تاکنون هیچ فعالیتی در این زمینه انجام نشده است. به همین منظور دولت باید با حمایت از این واحدها برای توسعه صادرات و تجارت خارجی، ارزشافزوده مناسبی را در آنها ایجاد کند. البته در این میان واحدهای تولیدی محصولات لبنی استان نیز باید ایجاد طرحهای توسعهای، کاهش هزینههای تولید، بالا بردن کیفیت محصول تولیدی، ایجاد تنوع در بستهبندی محصول و توسعه صادرات را در دستور کار خود قرار دهند.