پیشتازان استانی جذب پول
ارزیابیها نشان میدهد از ابتدای دولت دوازدهم تا ۱۹ آذر سالجاری استانهای «خراسان رضوی»، «تهران» و «آذربایجانشرقی» از میان سایر استانها بیشترین طرحهای مصوب را به خود اختصاص دادهاند. براین اساس استان «خراسان رضوی» در مجموع با هشت قرارداد توانسته عنوان استان موفق را در جذب سرمایهگذاری خارجی به خود اختصاص دهد. طرحهای جدید در این استان شامل «تولید خمیر درزگیر پولی یورتان، ترمیمکنندههای بتن و چسب سیلیکات»، «تولید آرد برنج، برنج شکسته و بستهبندی حبوبات»، «تولید رول نایلون و ظرف بادی»، «طرح بستهبندی انواع پودر ژله، آرد یا پودر سوخاری، انواع شیرینی آردی، انواع نقل و قند و شکر»، «احداث تالار جشن و مراسم» و «تولید تجهیزات جوشکاری» میشود. طرح نخست از سوی چین، طرح دوم از سوی پاکستان، طرح سوم و چهارم از سوی افغانستان و دو طرح آخر نیز در دست عراق و کرهجنوبی است. در استان تهران نیز در مدت زمان مذکور، چهار قرارداد با سرمایهگذاران خارجی (کشورهای روسیه، افغانستان، فرانسه و عراق) منعقد شده است. این سرمایهگذاریها دربرگیرنده طرحهای «افزایش سرمایهگذاری خارجی شرکت Ferminvest فرانسه در شرکت آبهای معدنی دماوند»، «تولید و صادرات طلا، جواهر نقره و سنگهای قیمتی»، «تهیه، تولید و فرآوری سنگهای ساختمانی» و «حمل و نقل اینترنتی» است. طرحهای مصوب برای استان «آذربایجان شرقی» نیز معادل چهار طرح است که شامل «تولید نبشی فولادی، ناودانی و تیرآهن-افزایش سرمایهگذاری»، «تولید سوزن راهآهن و مترو از طریق خرید سهام شرکت گسترش صنایع ریلی ایران» و «تولید نخ کاملا آرایش یافته، نخ پلیاستر و رنگرزی» است. همچنین آمارهای اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی به لحاظ ارزشی استانهای «فارس»، «بوشهر»، «کرمان»، «سیستان و بلوچستان» و «زنجان» بیشترین جذب سرمایهگذاری خارجی را در کارنامه خود ثبت کردهاند. این در حالی است که استانهای دارای جذب بیشترین سرمایهگذاری در دولت یازدهم به استانهای «البرز»، «تهران»، «خراسانرضوی»، «فارس» و «آذربایجانغربی» اختصاص داشته است.
پنج گروه نخست سرمایهپذیر
آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان میدهد پنج گروه «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «وسایل نقلیه موتوری»، «ساخت محصولات و فلزات اساسی»، «محصولات از لاستیک و پلاستیک» و «ابزار پزشکی، اپتیکی و ابزار دقیق» از زمان روی کار آمدن دولت دوازدهم تا ۱۹۹ آذر سالجاری بیشترین جذب سرمایه خارجی را از آن خود کردهاند. این در حالی است که مطابق جداول آماری، در دولت یازدهم پنج گروه «محصولات پلیمری»، «فلزات و مصنوعات فلزی»، «تجارت»، «نیروی محرکه» و «استخراج معادن» سرمایهپذیرترین گروهها در میان سایر گروهها بودهاند. مقایسه دادههای آماری منتشر شده نشان میدهد تنوع گروههای سرمایهپذیر بعد از برجام و در دولت دوازدهم بیش از گذشته شده است.
وضعیت پروانههای بهرهبرداری
ارزیابیها نشان میدهد که از زمان روی کار آمدن دولت دوازدهم تا ۱۹ آذر سالجاری در مجموع ۳۸ پروژه در هیات سرمایهگذاری خارجی وزارت صنعت، معدن و تجارت مصوب شده است. این در حالی است که جدیدترین گزارش این وزارتخانه از وضعیت صدور جواز تاسیس و پروانه بهرهبرداری طرح واحدهای صنعتی، معدنی و تجاری مصوب، حاکی از صدور ۲۱ جواز تاسیس و ۹۹ پروانه بهرهبرداری در مدت زمان مورد بررسی است. همچنین براساس آمارها، بیشترین صدور جواز تاسیس به استانهای «خراسان رضوی»، «فارس»، «زنجان» و «آذربایجان شرقی» و بیشترین پروانه بهرهبرداری نیز به استانهای «آذربایجان شرقی»، «خراسان رضوی» و «مرکزی» اختصاص داشته است. از سوی دیگر براساس دادههای آماری، از ۳۸ پروژه مصوب شده در هیات سرمایهگذاری خارجی وزارت صنعت، معدن و تجارت ۲۰ پروژه با مشارکت ۱۰۰ درصدی سرمایهگذاران خارجی عملیاتی خواهد شد. در ۸ پروژه دیگر این مجموعه نیز نسبت مشارکت خارجیها به بیش از ۵۰ درصد خواهد رسید.