علاقهمندی تاجران شرط است
ایران نیز اگر بتواند با شرکای اصلی تجاری خود پیمان پولی منعقد کند در واقع توانسته ۸۰درصد از مبادلات تجاری خود را بدون نیاز به دلار و یورو انجام دهد و در واقع ۸۰ درصد از تحریمهای بانکی را بیاثر کند. غلامعلی کامیاب، معاون ارزی بانک مرکزی هفته گذشته اعلام کرد: با وجود انعقاد پیمان پولی بین ایران و چند کشور این قراردادها هنوز به مرحله اجرای کامل نرسیده است. وی گفت: پیمانهای پولی همچنان در دستور کار بانک مرکزی قرار داشته و در حال پیگیری برای اجرایی شدن قراردادهای منعقد شده، هستیم. کامیاب با بیان اینکه بانک مرکزی اکنون در حال مذاکره و پیگیری برای عملیاتی شدن پیمان پولی با ترکیه است، افزود: این در حالی است که با کشورهای دیگر مانند روسیه و سایر کشورهایی که با آنها پیمان پولی داریم نیز در حال مذاکراه هستیم تا بتوانیم آنها را هم عملیاتی کنیم، چراکه هنوز این قراردادها به مرحله اجرا نرسیده است. معاون ارزی بانک مرکزی دلیل عمده اجرایی نشدن پیمانهای پولی منعقدشده ایران با کشورهای مقابل را اینگونه توضیح داد: باید توجه داشت پس از عقد پیمانهای پولی، این واردکننده و صادرکننده هستند که باید نسبت به استفاده از آن تمایل داشته باشد. چراکه نمیتوان آنها را وادار به استفاده از این روش کرد. وی درباره آمادگی بانکها برای اجرای پیمانهای پولی نیز یادآور شد: بانکهایی که قرارداد بستهاند، آماده هستند، در غیراین صورت توان انعقاد قرارداد را نداشتند.
تعلل بانک مرکزی؟
برخی از کارشناسان بانک مرکزی را مهره تاثیرگذار این برنامه میدانند و معتقدند این بانک هنوز راهکارهای لازم را فراهم نکرده است. سید جلال ابراهیمی، دبیرکل شورای بازرگانی ایران و ترکیه به صمت گفته بود: پیمان پولی ایران و ترکیه امضا شده اما بانک مرکزی کشورمان هنوز این پیمان را اجرایی نکرده است. وی با بیان اینکه باید قیمت ارز دو کشور روی تابلوی بانکهای طرفین اعلام شود، تصریح کرد: در حال حاضر این پیمان تنها از طریق صرافیها و بهطور غیررسمی اجرایی میشود. به گفته ابراهیمی اجرایی شدن این پیمان مشروط به آن است که شرایط ارز ملی دو کشور از لحاظ نوسانات و تطبیق قیمتهای ارزی در تابلوی بانکهای مرکزی اعلام شود. ضمن اینکه وجود تحریمها در سالهای اخیر دلیلی بر اجرایی نشدن چنین پیمان پولی نبوده است. همچنین علی یگانهفرد، نایبرییس شورای مشترک بازرگانی ایران و ترکیه به صمت گفته بود: پیمان پولی ایران و ترکیه بهطور غیررسمی اجرا میشود اما هنوز این پیمان بهصورت رسمی اجرا نشده است. وی اظهار کرد: بانک مرکزی قیمت لیر را در تابلوی خود زده اما هنوز این پیمان را اجرایی نکرده که دلیل آن بروکراسی اداری کشور است. حالا که صادرات غیرنفتی یکی از اولویتهای مهم کشور به شمار میرود باید به سرعت زمینه اجرایی کردن پیمانهای پولی با کشورهایی مانند ترکیه را فراهم کرد.