پیشنهاد نفتی عربستان
این تحلیلگر انرژی میگوید براساس تحقیقات اخیر مرکز مطالعات بینالملل انرژی ترس اصلی عربستان از ایران برای بازگشت تولید این کشور به سطح پیشاتحریم نیست، بلکه بهدنبال کنترل برنامههای توسعهای ایران در پساتحریم است؛ ترسی که به دلیل برنامهریزی کشور برای استفاده از فضای تنشزدایی پسابرجام، اصلاح قراردادهای نفتی و هزینه تولید نفت مشابه با عربستان چندان غیرمنطقی به نظر نمیرسد. ایران در کنار عراق برای عربستان تهدید روزافزونی خواهد بود.
به گفته وی پیشنهاد نفتی عربستان به ایران بهعنوان یک ابتکار انرژی است چرا که بیتردید عربستان از وضعیت کنونی قیمت نفت احساس تهدید اقتصادی و امنیتی میکند به گونهای که حاضر است در شرایط تنش سیاسی کنونی دو کشور برای حل این بحران با ایران در حوزههای اقتصادی و انرژی به گفتوگو بنشیند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند عربستان سعودی این پیشنهاد نفتی را با علم به پذیرفتهنشدن از سوی ایران مطرح کرده است تا حداقل از لحاظ فضای دیپلماتیک، جو روانی اتهام اختلال در بازار را متوجه ایران کرده و خود را بهعنوان کشوری خواستار بهبود وضعیت قیمت نفت کنونی که برای همه کشورهای اوپک دارای تهدید اقتصادی است، تصویرسازی کند.
این کارشناس ارشد انرژی تاکید میکند که ایران باید کلیت منافع ملی را در نحوه تعامل با عربستان در شرایط فعلی در نظر گیرد. جوکار تصریح میکند: بهبود قیمت نفت با هزینه متوقفسازی روند توسعه تولید نفت ایران به معنی توسعهطلبی بیشتر سیاست خارجی عربستان در سطح منطقهای خواهد بود که هماکنون عربستان به دلیل کاهش درآمدهای نفتی مجبور است با هزینه مصرف درآمدهای ارزی خود به آن بپردازد. فراموش نکنیم که مصرف زیاد درآمدهای ارزی این کشور منجر به افول شاخصهای اعتماد اقتصادی بینالمللی برای شرکای این کشور خواهد شد.
سخن آخر
تغییرات ساختاری اقتصاد انرژی بینالمللی – که پیشتر درباره عربستان به آن اشاره شد- به نوعی برای ایران نیز تهدید محسوب میشود اما ایران از مزیتهای بهتری برای مقابله با آن برخوردار است.
مولفههایی نظیر وابستگی کمتر GDP به درآمدهای صادراتی، تنوع بیشتر اقتصادی و ظرفیتهای آن، برنامهریزی منسجمتر و سازگارتر متنوعسازی اقتصاد که بهدلیل کاهش اجباری درآمدهای نفتی در دوره تحریم به آن ملزم شد و مهمتر از همه ظرفیت گسترده در ورود به بازار تجارت گاز برای حل بحران احتمالی کاهش درآمدهای صادرات نفتی؛ همه اینها میتواند به ایران در حل تعارضهای بلندمدت اقتصاد انرژی بینالمللی خود کمک کند.
منبع: گسترش صمت