گزینههای روی میز
ایران با در اختیار داشتن بیش از ۳۴ تریلیون مترمکعب عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گاز طبیعی جهان را یدک میکشد و قصد دارد با برنامهریزیهایی سهم ایران در بازار و تجارت جهانی گاز را افزایش دهد. جمهوری آذربایجان نخستین کشوری بود که با گذشت چند روز از انتشار بیانیه هستهای لوزان برای حضور ایران در پروژه خط لوله گاز ترانس آناتولی و ترانزیت گازهای ترش پارس جنوبی به کشورهای اروپایی اعلام آمادگی کرد به طوری که یک مقام مسئول در آذربایجان تاکید کرده بود اگر ایران در آینده گاز داشته باشد، گزینهای به جز استفاده از خط لوله ترانس آناتولین برای عرضه گاز به بازار اروپا ندارد. براساس این گزارش خط لوله گازی ترانس آناتولی قرار است تا اواسط سال ۲۰۱۸ میلادی، سالانه ۱۶ میلیارد مترمکعب گاز فاز دوم میدان شاهدنیز را به اروپا ترانزایت کند اما بهطور قطع جمهوری آذربایجان گاز کافی برای تامین این خط لوله در بلندمدت در اختیار ندارد. مسئولان جمهوری آذربایجان و ترکیه به عنوان دو سهامدار بزرگ این خط لوله میدانند که در صورت حمایت نشدن ایران، چشمانداز خط لوله ترانس آناتولی به سرنوشت خط لوله پر سروصدای ناباکو مبتلا خواهد شد.
در طول چند سال گذشته مهمترین سناریوی روی میز کشورهای اروپایی به منظور کاهش وابستگی به گاز وارداتی از روسیه بدون شک خط لوله ناباکو بود و با حمایت اتحادیه اروپا، ۶ شرکت بزرگ اروپایی از آلمان تا ترکیه برای انتقال و ترانزیت همزمان گاز جمهوری آذربایجان و ایران به قاره سبز سهامدار خط لوله ناباکو شدند. قرارداد ساخت خط لوله نابوکو در ژوئیه سال ۲۰۰۹ میلادی با حضور نمایندگان اتریش، بلغارستان، مجارستان، رومانی و ترکیه به میزبانی آنکارا منعقد شد. هدف از مذاکرات خط لوله نابوکو که از سال ۲۰۰۴ میلادی شروع شده بوده، کاهش وابستگی کشورهای اروپایی به گاز روسیه اعلام شد اما درنهایت به دلیل تحریم ایران احداث این خط لوله گاز به حالت تعلیق درآمد.
دولتمردان اروپایی پیشبینی میکردند که با بهرهبرداری از این خط لوله ۳ هزار و ۳۰۰ متری تا سال ۲۰۱۴ میلادی امکان انتقال سالانه ۳۱ میلیارد متر مکعب گاز کشورهای منطقه خزر و خاورمیانه از طریق ترکیه به اروپا فراهم شود اما در عمل جمهوری آذربایجان گاز کافی برای تامین این خط لوله در اختیار نداشت. این در حالی است که با قوت گرفتن احتمال لغو تحریمهای بینالمللی تهران از سوی غرب سهامداران شرکتهای (اوامای) اتریش، (اماوال) مجارستان، بلغارگاز بلغارستان، ترانسگاز رومانی، بوتاش ترکیه و (آردبلیوئی) آلمان بار دیگر برای بازگشت ایران به این خط لوله امیدوار شدهاند و حتی نخستوزیر بلغارستان به طور مستقیم و غیرمستقیم این روزها ایران را برای حضور در این خط لوله صادرات گاز دعوت کرده است. هرچند به طور رسمی و غیررسمی مذاکرات گازی ایران با کشورهای مختلف اروپایی همچون سوئیس، جمهوری آذربایجان، ترکیه و به تازگی بلغارستان برای صادرات گازهای ترش پارسجنوبی به قاره اروپا آغاز شده اما مسئولان وزارت نفت اعلام کردهاند اولویت صادرات گاز ایران کشورهای همسایه است
گاز ایران به اروپای شرقی صادر میشود
صفحه: 1 2