در حال حاضر تاسیس دو منطقه آزاد تجاری و صنعتی مشترک بین ایران و کویت و ایران و قطر مطرح است که با نهایی شدن این سیاستها و روابط خارجی؛ مناطق آزاد ایران وارد فاز و فصل جدیدی از روابط اقتصادی و تجاری میشوند که تا کنون تجربه فعالیت در این شرایط و فضا را نداشته اند.
اگر این تفاهمات بین ایران با کویت و با قطر وارد عقد قرارداد شود، هر دو طرف قرارداد می توانند از مزایای مناطق آزاد همجوار بهرهمند شوند و مهمترین محور فعالیتهای اقتصادی در این مناطق آزاد مشترک تعیین تعرفه های مشترک و یکسان و توافقی بین کشورها است.
جعفر آهنگران معاون شورای عالی مناطق آزاد در گفت وگو با خبرنگار ایلنا از انجام تفاهمات اولیه بین ایران و قطر برای تاسیس منطقه آزاد تجاری و صنعتی مشترک ایران – قطر خبر داد و گفت: مهمترین مزیت ایجاد این مناطق آزاد مشترک فرامرزی تسهیل روابط تجاری با تعرفه های گمرکی توافقی است.
ایران به دنبال بازار برد- برد است
در چند سال اخیر مناطق آزاد کشورمان به دروازههای ورود کالا و واردات تبدیل شده بود که این مغایر با ذات این مناطق، یعنی ارزآوری به واسطه تولید و صادرات است. هر چند که برخی از این مناطق توانسته اند در ماموریت تعریف شده خود دستاوردهایی داشته باشند اما مهمترین ارزش افزودهای که در چند سال اخیر برای مناطق آزاد ایجاد شد، ارزش افزوده برای اراضی مسکونی و تجاری این مناطق بوده است. دولت یازدهم در کنار بحث جذب سرمایهگذار داخلی و خارجی، بالفعل شدن ظرفیتهای این مناطق پولساز را دنبال میکند و ایجاد مناطق آزاد تجاری فرامرزی و منطقهای را در دستور کار خود قرار داده است که منطقه آزاد تجاری – صنعتی ایران-کویت و ایران-قطر، اولین تجربه اقتصادی فرامرزی مناطق ازاد محسوب می شوند.
معاون مناطق ویژه اقتصادی شورای عالی مناطق آزاد در گفتوگو با ایلنا با بیان اینکه مهمترین مزیت این فصل جدید تجاری، تعیین تعرفه های گمرکی یکسان و توافقی است، گفت: با این رویداد، تعرفههای گمرکی کاهش می یابد و یا تسهیلاتی در نظر گرفته میشود تا تبادلات بازرگانی و تجاری بین کشورهای طرف قرارداد افزایش یابد و میتوانند از مزایای مناطق آزاد یکدیگر استفاده کنند.
آهنگران با اشاره به نمونههای موفق ایجاد منطقه آزاد مشترک در دنیا، اظهار داشت: مناطق آزاد تجاری مشترک موفق زیادی در دنیا وجود دارد که موفقترین آن، منطقه آزاد نفتا در شمال آمریکا است که این منطقه آزاد مشترک بین سه کشور آمریکا، مکزیک و کانادا ایجاد شده است. در این مناطق مشترک، تعرفه های گمرکی بر اساس تفاهمات فی مابین کشورها تعیین می شود و قوانین و مقررات مشترک بین این سه کشور در این حوزه ها تعریف شده است تا تبادلات کالا به راحتی انجام شود.
وی ادامه داد: البته قبل از انقلاب هم تجربه همکاری های مشترک ایران با کشورها وجود داشت و تفاهمی بین ایران و ترکیه و پاکستان برقرار بود تحت عنوان” منطقه سنتو” . دامنه مناطق آزاد هر چه بیشتر گسترش پیدا کند، کشورها می توانند از مزایا این جغرافیا و این قوانین مشترک می تواند استفاده کنند.
معاون مناطق ویژه اقتصادی شورای عالی مناطق آزاد با بیان اینکه به لحاظ سیاسی هم کشورها محدوده و حریم منطقه آزاد دارند، گفت: نمونه این مناطق، منطقه شینگن است در این منطقه بین کشورهای طرف تفاهم و قرارداد روادید حذف شده است. البته منطقه آزاد پولی هم میان کشورها تعریف شده است که نمونه موفق آن، محدوده و منطقه یورو است.