صنعت لوازم خانگی ایران با توجه به قدمت زیاد آن، بهعنوان یکی از مزیتهای صنعتی کشور شناخته شده و قابلیت رقابت در بازارهای بینالمللی را دارد.
براین اساس وزیر صنعت، معدن و تجارت در نشستی که با حضور تولیدکنندگان، انجمنها و تشکلهای صنعت لوازم خانگی برگزار شده بود، برندسازی، افزایش صادرات، افزایش کیفیت و توجه بیشتر به تحقیق و توسعه را از مهمترین اولویتهای توسعه این صنعت برشمرد. مهندس محمدرضا نعمتزاده در این نشست با بیان اهمیت لایحهای که در این زمینه به مجلس ارائه شده، گفته بود: با هماهنگی صندوق توسعه به شرکتها تسهیلات لازم بابت تفاوت انرژی صرفهجویی شده، پرداخت میشود، به شرط آنکه تولید این شرکتها کیفیت بالایی داشته باشد. در این صورت وزارت نفت نیز حمایتهای لازم را انجام خواهد داد. همچنین در این نشست بر قابلیت این صنعت برای یک حرکت جهشی تاکید و گفته شد که با تلاش تولیدکنندگان میتوان سهم صنعت لوازم خانگی را در کل صنعت افزایش داد. تشکیل کارگروهها، انجام اصلاحات لازم در تعرفهها، حمایت از تبلیغات داخلی، مشکلات بانکی و افزایش نقش تشکلها و انجمنها ازجمله موارد مهمی بود که از سوی تولیدکنندگان لوازم خانگی در این جلسه مطرح شد.
تنظیمبخشی به تعرفههای صنعت لوازم خانگی
محمدرضا دیانی، رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی در گفتوگو با صمت گفت: در نشستی که با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت در رابطه با وضعیت تولید لوازم خانگی در کشور برگزار شد، مسائل کلی صنعت از جمله سرمایه در گردش، مالیات بر ارزش افزوده و… مطرح اما در کنار آن مسائل تخصصی نیز عنوان شد. دیانی افزود: وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد که برای صنعت لوازم خانگی همانند آنچه در صنعت خودرو وجود دارد، برنامهریزی صورت گرفته و استراتژی برای تولید انبوه آن تدوین شود تا این صنعت بهعنوان یکی از مزیتهای صنعتی کشور شناخته شده و بتواند در عرصه بینالمللی نیز حرفی برای گفتن داشته باشد. در این صورت نه تنها قادر به جایگزینی تولید داخل با واردات این بخش خواهیم بود بلکه میتوانیم در عرصه صادرات نیز به خوبی عمل کنیم. وی افزود: لازمه این امر جلوگیری دولت از تبلیغات برندهای خارجی لوازم خانگی و فرهنگ استفاده از برندهای خارجی در صداوسیماست. در کنار آن باید استفاده و مصرف کالای داخلی ترویج شود تا باور ملی را در مورد کیفیت کالای داخلی افزایش دهیم. دیانی با اشاره به اینکه صنعت لوازم خانگی توانسته در افزایش کیفیت بهخوبی عمل کند، اظهار کرد: به اذعان وزیر صنعت، معدن و تجارت، این صنعت از لحاظ کیفی و فناوری فاصلهای با همتایان خارجی خود ندارد و قادر به رقابت با آنهاست. وی بیان کرد: مشخص کردن کارگروهی برای تدوین یک استراتژی توسعه صنعت لوازم خانگی و تنظیمبخشی به تعرفههای آن ضروری است تا واردکنندگان اقدام به واردات قطعات و مونتاژ آن در داخل نکنند.
واردات کالاهای خارجی بهصورت قطعات منفصله
رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ادامه داد: درحالحاضر بسیاری از کالاهای خارجی بهصورت قطعات منفصله وارد کشور میشوند و واردکنندگان از کنترل تعرفهای سوءاستفاده میکنند که در این جلسه مقرر شد همانند صنعت خودرو، برای لوازم خانگی نیز جدولی طراحی شود و براساس میزان ساخت داخل هزینههای گمرکی و تعرفهها نیز مشخص شود. اینکه برخی اقدام به واردات کرده و تعرفه قطعات را پرداخت کنند و انگیزه را برای سرمایهگذاری صنعتی از بین ببرند، در نهایت به نفع صنعت لوازم خانگی نخواهد بود. دیانی با تاکید بر تقویت برند داخلی، تدوین استراتژی برای رشد و تعالی صنعت لوازم خانگی، ضرورت برنامهریزی برای تولید لوازم خانگی با نگاه صرفهجویی در انرژی را یادآور شد و اظهار کرد: امروز در کشور صنایع لوازم خانگی بالاترین مصرف را در انرژی برق و گاز دارند. اگر بتوانیم در بخشهایی از این صنعت مانند تولید بخاری، افزایش راندمان و کاهش مصرف انرژی را در دستور کار قرار دهیم، حتی قادر به ایجاد فاز دیگری در پارس جنوبی خواهیم بود. وی افزود: درحالحاضر لوازم خانگی مصرفی در خانهها با بهرهوری پایینی مورد استفاده قرار میگیرد. بدین سبب بنا شد تا با برنامهریزی برای سال آینده با توجه به قوانینی که مجلس و دولت در این زمینه تدوین کردهاند، از این فرصت استفاده شود و لوازم خانگی با گرید انرژی بالا را در بازار عرضه کنیم. رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی در زمینه صادرات این صنعت نیز گفت: قرار شد با برنامهریزی برندینگ و کمک مسئولان دولتی که ارتباطات کشور را در خدمت دارند، از بازارهای صادراتی بیشتری بهره ببریم، اما در امر صادرات چند مشکل وجود دارد که یکی از این مشکلات وجود تحریمهاست. برخی از کالاهای صادراتی درحالحاضر برند ندارند و بدین سبب میتوانیم این کالاها را با نام کالاهای خارجی در بازار جهانی بفروشیم، در نتیجه از تحریمها تاثیر نمیپذیرند، اما لوازم خانگی که با برند فعالیت میکنند در بازارهای خارجی از تحریمها متاثر میشوند.وی تاکید کرد: صنایع لوازم خانگی به دلیل شرایطی که در کشور وجود دارد هزینههای مالی و حملونقل و گمرکی بالایی را متحمل میشوند که دولت باید برای تولید محصول داخلی، مزایایی مانند انرژی ارزانقیمت در اختیار آنها قرار دهد، زیرا این کالاهای سرمایهای هستند که ارزش افزوده و اشتغالزایی بالایی دارند و باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند.
افزایش صادرات کالاهای داخل به بازارهای بینالمللی
محمدحسین برخوردار، رییس مجمع واردات نیز در گفتوگو با صمت گفت: وزیر صنعت، معدن و تجارت با توجه به قدمت این صنعت در ایران حرکت به سوی صادرات را برای این صنعت خواستار شده است.
برخوردار افزود: به یمن تشکیل گروه کالایی ۱۰ که مربوط به لوازم خانگی، لوازم حمام و مواردی از این دست بود، بسیاری از برندهای خارجی برای اینکه بازار ایران را از دست ندهند در کشور خط تولید به راه انداختند در این شرایط شاهد افزایش قدرت رقابت تولیدکنندگان داخلی با خارجیها بودیم که این امر در نهایت منجر به افزایش توان صادرات کالاهای داخلی به بازارهای بینالمللی شد که به نظر میرسد با رفع تحریمها این روند دور از ذهن نباشد.رییس مجمع واردات اظهار کرد: درحالحاضر میزان تولید ساخت داخل افزایش یافته و در این رشتهها نیز تحقیق و توسعههای فراوانی صورت گرفته اما آنچه شایان توجه است رفع تحریمهاست تا بتوانیم سهمی از بازار بینالمللی را از آن خود کنیم. اکنون صادراتی که به عراق و افغانستان صورت میگیرد ریالی است و نمیتوان نام صادرات را بر آن نهاد.
برخوردار با تاکید بر اینکه دولت برای این مسئله باید کارخانههای نوپا را از لحاظ هزینهای حمایت کند، بیان کرد: با توجه به اینکه کارخانههای جدیدی در زمینه تولید لوازم خانگی به وجود آمدهاند، دولت باید حمایت آنها را در دستور کار قرار دهد، زیرا در غیراین صورت این کارخانهها از آنجا که در ابتدای فعالیت هستند از این کار دست کشیده و به واردات که برای آنها سودآورتر است سوق داده میشوند. ازاین رو وزیر صنعت باید توجه ویژهای در این زمینه داشته باشد. وی با تاکید بر اینکه عنوان میشود، تعرفه بالا منجر به قاچاق میشود، اظهار کرد: قاچاق معضلی است که در این کشور وجود دارد ولی میتوان از آن با ابزارهای خاص خود جلوگیری کرد بنابراین نباید از طریق کاهش تعرفهها برای کنترل آن اقدام کرد زیرا این امر منجر به صدمات بسیار سنگین به تولید داخل خواهد شد. در نشست مشترک وزیر صنعت،معدن و تجارت با سازندگان لوازم خانگی همچنین کاهش مصرف انرژی، برندسازی، کاهش فرآیندهای تولید و کاهش نیاز به خدمات بعد از فروش نیز از جمله مواردی بود که از سوی شرکتهای لوازم خانگی مطرح شد. بومیسازی فناوری تولید در صنعت لوازم خانگی، انتقال نسبی فناوریهای نوین و روز دنیا در این صنعت، ایجاد نسبی و محدود برند و شروع سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه و خدمات پس از فروش، تولید بخشی عمدهای از مواد اولیه، اجزاء و قطعات، افزایش عمق ساخت داخل، وجود نیروی کار جوان، فعال و مستعد و بازار مناسب در داخل و کشورهای همجوار و منطقه از مزیتهای عنوان شده این صنعت بوده است. با توجه به گفتههای کارشناسانی که در این نشست حضور داشتند و تاکیدهای وزیر صنعت، معدن و تجارت باید در انتظار تدوین برنامههای مشخص و استراتژی صنعت لوازم خانگی بود تا این صنعت بیش از پیش به جرگه صنایع کارآمد و بامزیت کشور بپیوندد.