بار سنگین رشد اقتصادی کشورها عموما بر دوش صنایع آن کشور قرار دارد.
در این میان صنایع کوچک و متوسط جایگاه شایان توجهی دارند، زیرا با توجه به اینکه برای آغاز به فعالیت خود نسبت به صنایع بزرگ کمتر سرمایهبر هستند و از طرفی به سبب رخنه در بسترهای پاییندستی جامعه تعدد بالایی دارند، برای ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی نیز سهم قابل توجهی را از آن خود کردهاند. به تبع مشکلاتی که در چند سال اخیر برای بخش صنایع کشور بهویژه صنایع کوچک به وجود آمده، وضعیت اقتصادی و اشتغال دچار مشکل شده است. در این میان سیدمحمدعلی سیدابریشمی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با حضور در غرفه روزنامه صمت در بیستمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها در رابطه با مشکلات صنایع کوچک کشور در دریافت تسهیلات بانکی گفت: درحالحاضر تنها امید واحدهای صنعتی که زیر ظرفیت فعالیت کرده یا متوقف هستند و صاحبان طرحهای نیمهتمام، دسترسی به تسهیلات بانکی است. تمام تلاش ما این است که بانکها را برای ارائه تسهیلات به بخش صنایع کوچک و متوسط تفهیم کنیم. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران افزود: همواره تاکید کردهایم که اگر میخواهید مشکل رکود و اشتغال در کشور حل شود باید به صنایع کوچک توجه بیشتری شود، زیرا این دو گره اساسی بهدست صنایع کوچک باز میشود.سیدابریشمی با گلهمندی از بانکها اظهار کرد: متاسفانه آمارهایی که بانکها ارائه میدهند دال بر ارائه تسهیلات بانکی است، اما مشاهده نشدن آثار آن به سبب این است که بانکها تسهیلاتی که پیش از این داده شده را دوباره تجدید میکنند. به این معنا که بانکها تسهیلاتی که هنوز بدهی آن پرداخت نشده را با بهرههای بالاتر تجدید کرده که با توجه به وضعیت بنگاههای تولیدی پیداست که باز هم این واحدها از پرداخت بدهیهای خود عاجزند.
ضرورت جذب منابع جدید بانکی به صنایع کوچک
وی با تاکید بر اینکه منابع جدیدی به صنعت بهویژه صنایع کوچک تزریق نشده، تصریح کرد: انتظار بخش صنعت از بانکها این است که منابع جدیدی را در قالب تسهیلات به این بخش تزریق کند. انتظار میرود این منابع از سوی دولت یا بانک مرکزی تامین شود تا آنها فعالیت خود را ادامه دهند و اشتغالهای از دست رفته بازگردد و کمبودهای بخش تولید هم جبران شود. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: در این زمینه رایزنیهای لازم در حال انجام است و فهرست واحدهای نیازمند تسهیلات را به معاون اول رییسجمهور و بانک مرکزی دادهایم. هرچند میدانیم ریزش زیادی از این فهرستها به سبب برخی مشکلات مانند سابقه چکبرگشتی و واممعوق اتفاق خواهد افتاد. بنابراین امیدواریم این دو مشکل وامهای معوق و چک برگشتی حل شود تا این تسهیلات در اختیار واحدهای فعال قرار گیرد.
پرداخت سهم صنایع کوچک با یارانه سود تسهیلات
سیدابریشمی با تاکید بر تخصیص یارانه به بخش صنعت نیز اظهار کرد: در عنوان مصوبه دولت آمده که پرداخت یارانه به بخش صنعت بهصورت کامل برای صنایع کوچک و متوسط است بنابراین۱۲۰۰ میلیارد تومانی که دولت تخصیص داده است فقط برای حمایت از صنایع کوچک است، زیرا مشکلات صنایع بزرگ کشور با این عدد برطرف نمیشود. البته تا جایی که بنده اطلاع دارم وزارت صنعت، معدن و تجارت درصدد است این منابع را به عنوان بخشی از سود تسهیلات در اختیار واحدهای صنعتی قرار دهد. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران با اشاره به نقش رسانهها در برطرف کردن مشکلات صنعت گفت: پررنگ کردن مشکلات واحدهای صنعتی از طریق رسانهها برای مسئولان کشوری از اولویت بالایی برخوردار است. مشکلات این بخش در ۳دسته عمده تسهیلات مالی، مالیات و تامین اجتماعی برای بیمه کارکنان تقسیم میشود. نقش مطبوعات در معرفی مشکلات واحدهای صنعتی سبب میشود که این مشکلات به سادگی رفع شود. بهعنوان مثال وقتی بیان میشود یک چک برگشتی سبب میشود یک واحد صنعتی از ارائه تسهیلات محروم شود، مسئولان مشکلات خرد را درک کرده و در راستای رفع آن میکوشند.
درخواست ۱۰هزار میلیارد تومانی از دولت برای صنایع
همچنین سیدابریشمی با اشاره به اینکه درحالحاضر واحدهای صنعتی موجود نیازمند حدود ۱۰هزار میلیارد تومان منابع در سالهای ۹۳ و ۹۴ برای فعالیت هستند، اظهار کرد: این سازمان درخواست خود را برای دریافت تسهیلات به هیأت دولت ارسال کرده که امیدواریم مورد تصویب قرار گیرد. وی با اعلام اینکه ارائه این مبلغ میتواند شروع خوبی برای واحدهای صنعتی باشد، افزود: باید بگویم واحدهای صنعتی برای فعالیت خود به بیش از این ارقام نیازمند هستند، اما اگر ۱۰ هزار میلیارد تومان مورد تصویب قرار گیرد بهرهوری بسیاری از واحدها افزایش پیدا خواهد کرد. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران در ادامه اظهار کرد: از ۱۰هزار میلیارد تومان تسهیلاتی که قرار بود به صنایع کوچک داده شود تا به امروز ریالی پرداخت نشده است. سیدابریشمی هدف از ارائه این تسهیلات را فعال کردن برخی از واحدهای متوقف و افزایش کارآیی واحدهایی که ظرفیت زیر ۵۰ یا ۷۰ درصد دارند عنوان و اظهار کرد: تعداد واحدهای متوقف اما قابل راهاندازی صنایع کوچک ۴۰ درصد و واحدهایی که زیر ظرفیت ۵۰ یا ۷۰ درصد کار میکنند حدود ۲۰ درصد واحدهای صنایع کوچک است که امیدواریم بتوانیم با این میزان تسهیلات ظرفیت این واحدها را کامل کنیم. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران با اشاره به مشکلاتی که در گذشته در زمینه مالکیت سرمایهگذاری در مناطق آزاد برای صنایع کوچک وجود داشت، اظهار کرد: در مناطق آزاد بهصورت طبیعی سازمان مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی فعالیت میکنند و ما نیز متولی ۱۱ منطقه ویژه اقتصادی هستیم. این مسئولیت به این معناست که این ۱۱ منطقه میتوانند از امکاناتی که در اختیار صنایع کوچک است استفاده کنند. سیدابریشمی با اشاره به میزان ارزآوری و صادرات صنایع کوچک گفت: حدود ۲هزار واحد از صنایع کوچک از حدود ۸۰۰ هزار واحد صنعتی صادرکننده هستند. از آنجایی که واحدهای صنایع کوچک به تنهایی نمیتوانند به صادرات بپردازند صادرات در واحدهای صنایع کوچک مقدار قابل توجهی نیست. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه صادرات صنایع کوچک در سال گذشته حدود ۱۰۰ میلیون دلار بوده است، گفت: با ایجاد خوشههای صنعتی تلاش داریم که این میزان را در سال آینده افزایش دهیم.
سهم ۹۲ درصدی صنایع کوچک از صنایع
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران نیز گفت: ۹۲ درصد صنایع کل کشور مربوط به صنایع کوچک بوده و نظام برنامهریزی کشور به حوزه صنایع کوچک توجه دارد. فرشاد مقیمی اظهار کرد: از ۹۴۳ شهرک و ناحیه صنعتی مصوب در کشور ۳۵ شهرک و ناحیه صنعتی مصوب در آذربایجان غربی بوده که ۳/۵ درصد کل شهرکها و نواحی صنعتی کل کشور را شامل میشود.
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران با بیان اینکه ۷۳۳ شهرک و ناحیه صنعتی در کشور در دست بهرهبرداری است، ادامه داد: از این تعداد ۲۲ شهرک و ناحیه صنعتی در آذربایجان غربی در دست بهرهبرداری است. وی ادامه داد: درحالحاضر ۶۷۰ هزار نفر در شهرکهای صنعتی مشغول به کار هستند. مقیمی با بیان اینکه در حوزه خدمات زیرساختی در شهرکها و نواحی صنعتی نواقصی وجود دارد که باید این نواقص برطرف شود، خاطرنشان کرد: انباشت سرمایه در راستای ایجاد زیرساختها بالا بوده و درحالحاضر توسعه کمی شهرکهای صنعتی در دستور کار نیست مگر در نواحی که نیاز به ایجاد شهرک صنعتی وجود دارد. وی با بیان اینکه ۷شهرک فناوری مصوب در کشور وجود دارد که از این تعداد ۳شهرک به بهرهبرداری رسیده، افزود: از ۷شهرک فناوری مصوب در کشور یک شهرک در آذربایجان غربی است. مقیمی همچنین گفت: ۱۱۷ شهرک و ناحیه صنعتی در عرض یک سال اخیر به شرکتهای خدماتی واگذار شده است.
صنایع از هدفمندی یارانهها طلبکار هستند
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز در گفتوگو با گفت: صنایع کشور از دولت و بحث هدفمندی یارانهها طلبکار هستند، بنابراین لازم است دولت به کمک صنایع بیاید چراکه صنایع به ناچار به وضعیت کنونی مبتلا شدهاند. عبدالوهاب سهلآبادی با بیان اینکه صنایع کوچک و متوسط بیشترین نیاز را به یارانه تولید دارند، اظهار کرد: بیشترین اشتغال کشور مربوط به صنایع کوچک و متوسط میشود که متاسفانه نه در فاز اول سهمی به این بخش تعلق گرفت و نه تاکنون از فاز دوم. رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران افزود: متاسفانه همزمان با تخصیص نیافتن یارانه، بخش تولید با رکود و تحریم نیز مواجه شد و از طرفی بانکها فشار زیادی برای وصول مطالباتشان به واحدها وارد کردهاند. وی تصریح کرد: با گذشت زمان زیادی از فاز دوم، اما هنوز اتفاق خاصی در حوزه یارانه تولید نیفتاده است و این در حالیاست که اگر امروز صنایع ما با مشکل مواجه شدهاند به دلیل مسائل بیرونی بوده است.